Soru:
Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'nin dil ve anlatım özellikleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) Ağırlıklı olarak sade ve anlaşılır bir dil kullanılmaya çalışılmıştır.
- B) Dönemin divan edebiyatı üslubundan tamamen kopulmuş ve hiç Arapça-Farsça sözcük kullanılmamıştır.
- C) Halka hitap etme amacı güdüldüğü için, seciler ve süslü betimlemelerden kaçınılmıştır.
- D) Makale türünün gerektirdiği düşünceyi ön planda tutan bir anlatım benimsenmiştir.
Çözüm:
💡 Bu tip sorularda, her bir seçeneği metnin gerçek özellikleriyle karşılaştırarak yanlış olanı bulmalıyız.
- ➡️ A seçeneği doğrudur. Şinasi, halkın anlayabilmesi için sade bir dil kullanmayı hedeflemiştir.
- ➡️ B seçeneğini kontrol edelim. Mukaddime, divan edebiyatının ağır üslubundan bir kopuşun habercisidir, ancak "tamamen kopulmuş" ifadesi aşırıdır. Metinde hala dönemin etkisiyle Arapça ve Farsça sözcükler bulunmaktadır. Bu nedenle bu ifade yanlıştır.
- ➡️ C seçeneği doğrudur. Halka ulaşma amacı, süslü anlatımı gereksiz kılmıştır.
- ➡️ D seçeneği doğrudur. Makale, fikirleri aktarmak için yazıldığından düşünce ağırlıklıdır.
✅ Yanlış ifade, dildeki dönüşümün mutlak olduğunu iddia eden B seçeneğidir.
