Soru:
Aşağıdaki dizelerden hangisi, "Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şiir"in özelliklerini daha çok yansıtmaktadır?
- A) "İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı / Önce hafiften bir rüzgâr esiyor"
- B) "Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı'nda / Budak budak, şerham şerham ihtiyar bir ceviz"
- C) "Ne hasta bekler sabahı / Ne taze ölüyü mezar / Ne de şeytan bir günahı / Seni beklediğim kadar"
- D) "Ne atom bombası, / Ne Londra Konferansı; / Bir elinde cımbız, / Bir elinde ayna; / Umurunda mı dünya!"
Çözüm:
💡 Bu soru, farklı şiir anlayışlarının üslup ve içerik özelliklerini ayırt edebilmeyi gerektirir. Her bir seçeneği tek tek inceleyelim.
- ➡️ A Seçeneği: Orhan Veli Kanık'a aittir. Gündelik, sade bir dil, sıradan bir İstanbul manzarası betimlemesi vardır. Bu, Garip Akımı'nın tipik bir örneğidir.
- ➡️ B Seçeneği: Nâzım Hikmet'e aittir. İnsanı bir doğa unsuruyla (ceviz ağacı) özdeşleştiren güçlü bir metafor ve toplumsal bir arka plan vardır. Bu, Toplumcu Gerçekçi şiirin özelliklerini yansıtır.
- ➡️ C Seçeneği: Necip Fazıl Kısakürek'e aittir. Aşkın ve bekleyişin yoğunluğunu vurgulayan, kapalı bir anlam ve mistik bir hava taşıyan, geleneksel vezin ve uyak düzenine sahip bir dizeler bütünüdür. Bu, Modernist/Sembolist çizgiye daha yakındır ancak biçim olarak gelenekseldir.
- ➡️ D Seçeneği: Orhan Veli Kanık'a aittir. Alaycı bir tonla toplumsal eleştiri yapar ve gündelik hayata dair absürt bir mizah anlayışı vardır. Bu da Garip Akımı'nın tipik bir örneğidir.
✅ Seçenekler incelendiğinde, Garip dışında kalan ve yenilikçi, kapalı, imgeli bir anlayışı temsil eden en güçlü aday, Necip Fazıl'ın dizeleridir. Ancak bu hareketin en saf temsilcileri (Necatigil, Cansever, vd.) gibi olmasa da, Garip'in sıradanlığına karşı derinlikli ve kapalı bir şiir anlayışını savunduğu için doğru cevap C'dir.