Soru:
Bir öğrenci, bir DNA nükleotid modeli yapmak istiyor. Modelinde pürin yapılı bir organik baz kullanmıştır. Bu öğrencinin modelinde hangi organik bazları kullanmış olma ihtimali vardır? Pürin ve pirimidin bazlarının yapısal farkı nedir?
Çözüm:
💡 Organik bazlar, halka yapılarına göre iki gruba ayrılır. Önce bu farkı anlayalım, sonra soruyu çözelim.
- ➡️ 1. Adım - Pürin ve Pirimidin Farkı:
- Pürin Bazları: İki halkalı (bir hegzagonal pirimidin ve bir pentagonal imidazol halkası) karmaşık bir azotlu yapıya sahiptir. DNA'daki pürin bazları Adenin (A) ve Guanin (G)'dir.
- Pirimidin Bazları: Tek halkalı (hegzagonal) bir azotlu yapıya sahiptir. DNA'daki pirimidin bazları ise Sitozin (C) ve Timin (T)'dir.
- ➡️ 2. Adım - Sorunun Çözümü: Öğrenci modelinde pürin yapılı bir baz kullandığına göre, bu baz ya Adenin ya da Guanin olmalıdır.
- ➡️ 3. Adım - Tamamlayıcılık İlkesi: DNA'da pürin bazları her zaman pirimidin bazları ile eşleşir (A-T, G-C). Bu, çift sarmalın sabit bir genişlikte kalmasını sağlar. Bir pürin (çift halka) bir pirimidin (tek halka) ile eşleştiğinde toplam "halka genişliği" her zaman aynı kalır.
✅ Sonuç: Öğrencinin modelinde kullanmış olma ihtimali olan organik bazlar Adenin (A) ve Guanin (G)'dir. Pürinler çift halkalı, pirimidinler ise tek halkalı yapıya sahiptir.
