Soru:
Asit ve baz tepkimeleri kimyasal değişime örnektir. Bir deney tüpüne bir miktar sirkе (asidik) konuluyor ve içine bir parça kabartma tozu (\(NaHCO_3\)) ekleniyor. Gözlemlenen kabarcık oluşumu hangi gazın açığa çıktığının göstergesidir ve bu olay neden kimyasal bir değişimdir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Kabartma tozu (sodyum bikarbonat) asitlerle tepkimeye girdiğinde karbondioksit gazı açığa çıkarır. Gaz çıkışı kimyasal değişimin en net belirtilerinden biridir.
- ➡️ 1. Adım: Gazın Tanımlanması - Sirke (asetik asit) ile kabartma tozu tepkimeye girdiğinde gözlemlenen kabarcıklar, oluşan karbondioksit (\(CO_2\)) gazıdır. Tepkime denklemi şu şekildedir: \(CH_3COOH + NaHCO_3 \rightarrow CH_3COONa + H_2O + CO_2(g)\)
- ➡️ 2. Adım: Kimyasal Değişim Kanıtı - Bu olay bir kimyasal değişimdir çünkü:
- ➡️ Başlangıç maddeleri olan sirke ve kabartma tozu, tamamen farklı özelliklere sahip yeni maddelere (sodyum asetat, su ve karbondioksit gazı) dönüşmüştür.
- ➡️ Gözle görülür bir kanıt olan gaz çıkışı (kabarcıklar) gerçekleşmiştir.
- ➡️ Tepkime sonrası geri döndürülemez. Oluşan gazı ve diğer ürünleri tekrar sirke ve kabartma tosu yapamayız.
✅ Sonuç olarak, açığa çıkan gaz karbondioksit (\(CO_2\))'tir ve yeni maddelerin oluşması, gaz çıkışı ve geri döndürülemez olması nedeniyle bu bir kimyasal değişimdir.