Soru:
Dalton atom modeli, aşağıda verilen modern atom teorisi gerçeklerinden hangisini açıklayamaz?
- A) Elementler atomlardan oluşur.
- B) Atomlar kimyasal tepkimelerde korunur.
- C) Aynı elementin atomları tamamen aynıdır.
- D) Bir elementin atomları başka bir elementin atomlarına dönüşebilir.
Çözüm:
🔎 Dalton modelinin sınırlılıklarını ve modern atom teorisi ile karşılaştırmasını yapalım.
- ➡️ A seçeneği: Dalton, elementlerin atomlardan oluştuğunu söyler. Bu, modern teoriyle ortaktır. Açıklar.
- ➡️ B seçeneği: Atomların kimyasal tepkimelerde bölünmediği, yok edilmediği veya yeniden oluşturulmadığı fikri, kütlenin korunumu yasasıyla uyumludur. Açıklar.
- ➡️ C seçeneği: Dalton, aynı elementin atomlarının özdeş olduğunu savunur. Modern teoride ise izotop kavramı vardır (aynı elementin farklı nötron sayılı atomları). Bu, Dalton modelinin bir eksiğidir ama soru "açıklayamaz" diyor. C seçeneği Dalton'un kendi iddiasıdır, onu açıklamaya çalışmaz.
- ➡️ D seçeneği: Doğru Cevap. Dalton, atomların parçalanamaz ve dönüştürülemez olduğunu savunur. Oysa modern nükleer kimya ve fizikte, radyoaktif bozunmalarla bir elementin atomunun başka bir elementin atomuna dönüşebileceği (örneğin, Radyum'un Radon gazına dönüşmesi) kanıtlanmıştır. Bu olgu, Dalton modeli ile açıklanamaz.
✅ Dalton modeli, nükleer reaksiyonlar ve izotoplar gibi konuları açıklayamaz. Bu nedenle, bir elementin atomunun başka bir elementin atomuna dönüşebileceği gerçeğini açıklayamadığı için doğru cevap D'dir.
