Soru:
Bir öğrenci, X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bileşik (Bileşik I ve Bileşik II) üzerinde çalışıyor. Aynı miktarda X elementi ile birleşen Y elementinin kütleleri arasındaki oran 2/3'tür. Bu durum Dalton'un atom modelindeki hangi yasayı kanıtlar?
Çözüm:
💡 Bu soru, Dalton'un Katlı Oranlar Yasası'nı anlamamızı sağlar. Bu yasa, iki element birden fazla bileşik oluşturduğunda devreye girer.
- ➡️ 1. Adım: Katlı Oranlar Yasası'na göre, iki element arasında birden fazla bileşik oluşuyorsa, elementlerden birinin sabit kütlesi ile birleşen diğer elementin kütleleri arasında küçük ve tam sayılarla ifade edilebilen bir oran vardır.
- ➡️ 2. Adım: Soruda, aynı miktarda X ile birleşen Y kütlelerinin oranı verilmiş (2/3). Bu oran, tam olarak Katlı Oranlar Yasası'nın tanımına uymaktadır.
- ➡️ 3. Adım: Örneğin, Karbon ve Oksijen'in oluşturduğu CO (karbonmonoksit) ve CO₂ (karbondioksit) bileşiklerinde, sabit karbon kütlesi (12g) ile birleşen oksijen kütleleri 16g ve 32g'dir. Bu kütlelerin oranı 16/32 = 1/2'dir. Sorudaki durum da buna benzer.
✅ Bu veriler, Dalton'un atom modelinin önemli bir parçası olan Katlı Oranlar Yasası'nı kanıtlar.
