Soru: Enzimlerin substrat özgüllüğü (spesifikliği) ne anlama gelir? "Kilit-anahtar modeli" ile açıklayın.
Çözüm: Enzimlerin substrat özgüllüğü, bir enzimin yalnızca belirli bir substrat veya substrat grubu ile etkileşime girerek reaksiyonu katalizlemesi anlamına gelir. Bu, "kilit-anahtar modeli" ile açıklanır: enzimin aktif bölgesi bir kilit gibidir ve substrat da bu kilide uyan özel bir anahtar gibidir. Substrat, aktif bölgeye tam olarak uyduğunda, enzim-substrat kompleksi oluşur ve reaksiyon gerçekleşir. Örneğin, amilaz enzimi yalnızca nişastayı parçalarken, lipaz yağları parçalar; bu, her enzimin aktif bölgesinin farklı şekil ve kimyasal özelliklere sahip olmasından kaynaklanır. Bu özgüllük, metabolik süreçlerin düzenli ve verimli ilerlemesini sağlar.
