Soru:
Aşağıdaki tek yer değiştirme tepkimesini denkleştiriniz:
\( Al + HCl \rightarrow AlCl_3 + H_2 \)
Çözüm:
Bu tepkimede alüminyum metali, hidroklorik asitteki hidrojenle yer değiştirir. 💡 Klor gibi bir atom grubunu (klorür iyonu, Cl⁻) bir bütün olarak düşünmek işi kolaylaştırabilir.
- ➡️ 1. Adım (Klor): Reaktif tarafta HCl'de 1 klor atomu var. Ürün tarafta AlCl₃'te ise 3 klor atomu var. Bu nedenle HCl'nin katsayısını 3 yaparız: \( Al + 3HCl \rightarrow AlCl_3 + H_2 \)
- ➡️ 2. Adım (Hidrojen): Şimdi hidrojeni kontrol edelim. Reaktif tarafta 3HCl'den 3 hidrojen atomu var. Ürün tarafta H₂ molekülünde ise 2 hidrojen var. H₂'nin katsayısını 3/2 yapmak yerine, tüm denklemi 2 ile çarpmayı planlayarak devam edelim.
- ➡️ 3. Adım (Alüminyum): Alüminyumu kontrol edelim. Reaktiflerde 1 Al, ürünlerde 1 AlCl₃ içinde 1 Al. Şimdilik eşit.
- ➡️ 4. Adım (Kesirden Kurtulma): Hidrojen atomlarını eşitlemek için tüm denklemi 2 ile çarpalım: \( 2Al + 6HCl \rightarrow 2AlCl_3 + 3H_2 \)
- ➡️ 5. Adım (Son Kontrol): Atomları sayalım. Reaktifler: Al=2, H=6, Cl=6. Ürünler: Al=2, Cl=6, H=6.
✅ Tüm atom sayıları eşitlendi. Denkleştirilmiş denklem: \( 2Al + 6HCl \rightarrow 2AlCl_3 + 3H_2 \)
