Soru:
Kan plazması ile kan serumu arasındaki temel fark nedir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu iki kavram sıklıkla karıştırılır. Anahtar fark, pıhtılaşma proteinlerinin varlığı veya yokluğudur.
- ➡️ Adım 1: Kan Plazmasının Tanımı
Kan plazması, kanın sıvı kısmının tamamını ifade eder. İçerisinde su, elektrolitler, hormonlar, besin maddeleri ve pıhtılaşma proteinleri (fibrinojen başta olmak üzere) bulunur. Kan, antikoagülan (pıhtılaşmayı önleyici) bir madde ile alınıp santrifüj edildiğinde üstte kalan sıvı kısım plazmadır.
- ➡️ Adım 2: Kan Serumunun Tanımı
Kan serumu ise, kanın pıhtılaşmasından sonra geriye kalan sıvı kısımdır. Yani, kan bir tüpte bekletildiğinde pıhtılaşır. Bu pıhtılaşma sırasında fibrinojen, fibrine dönüşerek pıhtının yapısına katılır.
- ➡️ Adım 3: Temel Farkın Belirlenmesi
İşte bu noktada kritik fark ortaya çıkar. Serum, plazmanın aksine, içinde fibrinojen ve diğer pıhtılaşma faktörlerini barındırmaz çünkü bunlar pıhtılaşma sırasında kullanılmıştır.
- ➡️ Adım 4: Pratik Formül
Bu ilişki şu şekilde formüle edilebilir:
Kan Plazması = Kan Serumu + Fibrinojen (ve diğer pıhtılaşma faktörleri)
Veya tersi:
Kan Serumu = Kan Plazması - Fibrinojen
✅ Sonuç: Kan plazması ile kan serumu arasındaki temel fark, fibrinojen gibi pıhtılaşma proteinlerinin plazmada bulunması, serumda ise bulunmamasıdır.