Soru:
Kan plazmasının temel bileşenleri nelerdir? Bu bileşenlerin plazma içindeki yaklaşık yüzdelerini ve işlevlerini listeleyiniz.
Çözüm:
💡 Kan plazması, kanın sıvı kısmını oluşturan ve şekilli elemanları (alyuvar, akyuvar, trombosit) taşıyan bir matristir. Bileşenlerini ve işlevlerini adım adım inceleyelim.
- ➡️ Su (%90-92): Plazmanın en büyük kısmını oluşturur. Besin maddelerini, hormonları, atık ürünleri taşımak ve vücut ısısını düzenlemek gibi temel işlevlere sahiptir.
- ➡️ Proteinler (%7-8): Plazmanın katı kısmının çoğunluğunu oluşturur. Başlıca türleri şunlardır:
- Albümin: Kanın osmotik basıncını düzenleyerek sıvının kan damarları içinde kalmasını sağlar.
- Fibrinojen: Kan pıhtılaşmasında kritik bir rol oynar; pıhtının oluşumunu sağlayan fibrine dönüşür.
- Globülinler: Bağışıklık savunması (antikorlar) ve bazı hormonların ve minerallerin taşınmasından sorumludur.
- ➡️ Diğer Bileşenler (%1-2): Bunlar arasında glikoz, amino asitler, lipidler, vitaminler, hormonlar, elektrolitler (Na\(^+\), K\(^+\), Cl\(^-\)) ve atık ürünler (üre, CO\(_2\)) bulunur.
✅ Sonuç olarak, kan plazması büyük oranda sudan oluşan, içinde hayati proteinler ve diğer çözünmüş maddeleri barındıran karmaşık bir sıvıdır.
