Soru:
Bir böbrek hastasında idrarda normalden fazla protein (proteinüri) tespit edilmiştir. Bu durum, glomerulusun süzme bariyerindeki hangi yapısal bileşenin hasar gördüğünü düşündürür? Bu hasarın moleküler düzeydeki temel sebebi ne olabilir?
Çözüm:
🩺 Bu soru, yapı-işlev ilişkisini ve klinik bir bulgunun anatomik temelini anlamamızı sağlar.
- ➡️ Birinci Adım - Hangi Yapı Hasar Görmüştür? Normalde idrarda çok az protein bulunur çünkü süzme bariyeri, albümin gibi büyük protein moleküllerinin geçişine izin vermez. İdrarda protein çıkması (proteinüri), süzme bariyerinin bütünlüğünün bozulduğunu gösterir. Bu bariyerin en önemli bileşenlerinden biri, endotel hücreleri ile podositler arasında yer alan bazal membrandır. Bazal membranın veya podosit ayakçıklarının (pediküller) hasarı, proteinlerin süzülerek idrara geçmesine neden olur.
- ➡️ İkinci Adım - Moleküler Sebep Nedir? Bu hasarın moleküler düzeydeki temel sebebi, bazal membrandaki veya podositlerdeki negatif yüklü glikoproteinlerin (heparan sülfat gibi) kaybıdır. Bu negatif yükler, normalde plazmadaki negatif yüklü proteinlerin (örn. albümin) itilmesini (elektrostatik itme) sağlayarak süzme bariyerinin seçiciliğini artırır. Bu yük kaybı olduğunda, proteinler bariyeri daha kolay aşar.
✅ Sonuç olarak, proteinüri genellikle glomerüler bazal membran veya podositlerdeki hasarı işaret eder ve bu durumun moleküler temelinde, bariyerin elektrostatik itme özelliğinden sorumlu olan negatif yüklerin kaybı yatar.
