Soru:
25°C'de \( PbI_2 \)'nin çözünürlük çarpımı \( K_{çç} = 1.4 \times 10^{-8} \)'dir. 0.10 M NaI çözeltisindeki çözünürlüğünü mol/L cinsinden hesaplayınız.
Çözüm:
💡 Bu bir ortak iyon etkisi problemidir. NaI, çözeltide I⁻ iyonu kaynağıdır.
- ➡️ \( PbI_2 \)'nin çözünme denklemi: \( PbI_{2(k)} \rightleftharpoons Pb^{2+}_{(suda)} + 2I^-_{(suda)} \)
- ➡️ Çözünürlüğe S dersek, Pb²⁺ konsantrasyonu S olur. I⁻ iyonu ise hem NaI'den (0.10 M) hem de PbI₂'den (2S) gelir. Ortak iyon etkisiyle 2S, 0.10 yanında ihmal edilebilir. Bu nedenle \( [I^-] \approx 0.10 \) M alınır.
- ➡️ Çözünürlük çarpımı ifadesi: \( K_{çç} = [Pb^{2+}][I^-]^2 = (S)(0.10)^2 \)
- ➡️ Verilen değerleri yerine koyalım: \( 1.4 \times 10^{-8} = S \times (0.01) \)
- ➡️ S'yi yalnız bırakalım: \( S = \frac{1.4 \times 10^{-8}}{1.0 \times 10^{-2}} \)
- ➡️ Hesaplama: \( S = 1.4 \times 10^{-6} \)
✅ PbI₂'nin 0.10 M NaI çözeltisindeki çözünürlüğü \( 1.4 \times 10^{-6} \) mol/L'dir. 🔍 Bu değer, saf sudaki çözünürlüğünden (\( \sqrt[3]{K_{çç}/4} \approx 1.5 \times 10^{-3} \) M) çok daha küçüktür.
