Soru:
Bir sikloalken bileşiğinin IUPAC adı 4-etil-1-metilsikloheksen'dir. Bu bileşiğin molekül formülü nedir?
Çözüm:
💡 Molekül formülünü bulmak için ana halkanın karbon sayısını ve sübstitüentlerin eklediği karbon/hidrojenleri toplamalıyız.
- ➡️ Adım 1: Ana Halkayı Belirle
"Sikloheksen", 6 karbonlu bir halka (C6) ve bir çift bağ içerir. Bir alkenin genel formülü CnH2n'dir, ancak bu açık zincir için geçerlidir. Sikloheksen için formülü doğrudan bilmek daha pratiktir: C6H10. (Sikloalkanlar CnH2n formülüne sahiptir ve her bir çift bağ veya halka 2H eksiltir. Sikloheksen'de hem halka hem de çift bağ var, bu nedenle doymuş alkandan (C6H14) 4H eksik olacaktır: C6H14-4 = C6H10).
- ➡️ Adım 2: Sübstitüentleri Ekle
Bileşikte iki sübstitüent (yan dal) vardır:
- 1-metil: Bir karbon ve üç hidrojen ekler (-CH3). Bu, toplam karbona +1, toplam hidrojene +3 ekler.
- 4-etil: İki karbon ve beş hidrojen ekler (-CH2CH3). Bu, toplam karbona +2, toplam hidrojene +5 ekler.
- ➡️ Adım 3: Toplam Karbon ve Hidrojen Sayısını Hesapla
Toplam Karbon: Ana halka (6) + Metil (1) + Etil (2) = 9 karbon.
Toplam Hidrojen: Ana halka (10) + Metil (3) + Etil (5) = 18 hidrojen.
✅ Sonuç: Bileşiğin molekül formülü C9H18'dir.
