Alkinlerin katılma tepkimeleri (H2, Halojen, Su katılması)

Örnek 07 / 08
Soru:

3-Etin (C\(_2\)H\(_2\)) bileşiğine sırasıyla; önce 1 mol H\(_2\) (Lindlar katalizörlüğünde), ardından 1 mol su (H\(_2\)O, asidik ortamda) katılıyor. Oluşan son ürünün adı nedir?

Çözüm:

💡 Adım adım çözüm:

  • ➡️ 1. Adım (H\(_2\) Katılması): Lindlar katalizörü, alkinlere H\(_2\) katılmasında alkin → alken dönüşümünü sağlar ve cis ürün verir. C\(_2\)H\(_2\) + H\(_2\) → H\(_2\)C=CH\(_2\) (Eten)
  • ➡️ 2. Adım (Su Katılması): Alkenlere asidik ortamda su katılması (hidratasyon) gerçekleşir. Markovnikov kuralına göre hidrojen (H), hidrojeni fazla olan karbona bağlanır. Eten (H\(_2\)C=CH\(_2\)) simetrik bir molekül olduğu için her iki karbon da aynıdır.
  • ➡️ 3. Adım (Mekanizma): H\(_2\)C=CH\(_2\) + H\(_2\)O (H\(^+\)) → [CH\(_3\)-CH\(_2\)\(^+\)] → CH\(_3\)-CH\(_2\)-OH. Önce H\(^+\), çift bağa katılarak bir karbokatyon oluşturur. Daha sonra su molekülü bu karbokatyona saldırarak bir proton kaybeder ve nihai ürünü oluşturur.
  • ➡️ 4. Adım (Son Ürün): Oluşan son ürün bir alkoldür. İki karbonlu alkol etanol'dür.

Sonuç: İki basamaklı tepkime sonucunda oluşan son ürün Etanol (CH\(_3\)CH\(_2\)OH)'dur.

1 2 3 4 5 6 7 8