Soru:
Etil etanoat (CH₃COOC₂H₅) esterinin asit katalizörlü hidrolizi bir deneyde inceleniyor. Başlangıçta 0.5 M olan ester derişimi, 10 dakika sonra 0.2 M olarak ölçülüyor. Bu süre içinde ortalama hidroliz hızı (esterin tüketilme hızı) kaç M/dk'dır?
Çözüm:
💡 Ortalama reaksiyon hızı, derişimdeki değişimin geçen süreye oranıdır.
- ➡️ 1. Adım: Ester derişimindeki değişimi (Δ[Ester]) bulalım:
Δ[Ester] = [Ester]son - [Ester]ilk = 0.2 M - 0.5 M = -0.3 M
(Eksi işaret, derişimin azaldığını gösterir.)
- ➡️ 2. Adım: Geçen süreyi (Δt) yazalım: Δt = 10 dakika
- ➡️ 3. Adım: Ortalama hız formülünü uygulayalım. Tüketilen maddenin hızı, derişim değişiminin mutlak değerinin zamana bölünmesiyle bulunur.
Ortalama Hız = |Δ[Ester]| / Δt = | -0.3 M | / 10 dk = 0.3 M / 10 dk
- ➡️ 4. Adım: Hızı hesaplayalım: 0.3 / 10 = 0.03 M/dk
✅ Sonuç: Esterin ortalama tüketilme hızı 0.03 M/dakika'dır.