Sabunlaşma tepkimesi (Esterlerin bazla tepkimesi)

Örnek 01 / 04
Soru:

Bir yağ asidi olan oleik asit (\(C_{17}H_{33}COOH\)) ile gliserol (\(C_3H_8O_3\)) tepkimeye girerek bir ester oluşturur. Bu esterin yapısı \(C_{57}H_{104}O_6\) şeklindedir. Bu esterin 1 mol'ü, kaç mol NaOH ile sabunlaşma tepkimesi verir?

Çözüm:

💡 Sabunlaşma, bir esterin bazik ortamda hidrolizidir. Bir trigliserit (yağ) 3 mol yağ asidi tuzu (sabun) ve 1 mol gliserol oluşturur.

  • ➡️ Verilen esterin formülü \(C_{57}H_{104}O_6\)'dır. Bu, oleik asit ve gliserolden oluşan bir trigliserit formülüdür.
  • ➡️ Oleik asit formülü \(C_{17}H_{33}COOH\) (\(C_{18}H_{34}O_2\))'dir. Gliserol ise \(C_3H_8O_3\)'tür.
  • ➡️ Bir trigliserit, 3 mol yağ asidi ve 1 mol gliserolden oluşur. Bu nedenle, 1 mol trigliseritin tamamen sabunlaşması için 3 mol NaOH gerekir.
  • ➡️ Tepkime denklemi: \(C_{57}H_{104}O_6 + 3NaOH \rightarrow 3C_{17}H_{33}COONa + C_3H_8O_3\)

✅ Sonuç: 1 mol ester, 3 mol NaOH ile tepkimeye girer.

1 2 3 4