Sabunlaşma tepkimesi (Esterlerin bazla tepkimesi)

Örnek 03 / 04
Soru:

Zeytinyağının temel bileşenlerinden biri olan "triolein" (\(C_{57}H_{104}O_6\)) ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayın.
a) 1 mol triolein kaç mol gliserol oluşturur?
b) 10 mol triolein'in tamamen sabunlaşması için kaç mol KOH gerekir?
c) 2 mol triolein'den kaç mol potasyum oleat (\(C_{17}H_{33}COOK\)) sabunu elde edilir?

Çözüm:

💡 Triolein, oleik asidin gliserin ile oluşturduğu bir trigliserittir. Genel sabunlaşma tepkimesi: Trigliserit + 3 Baz → 3 Sabun + Gliserol

  • ➡️ a) Sabunlaşma tepkimesinde 1 mol trigliseritten 1 mol gliserol açığa çıkar.
  • ➡️ b) 1 mol trigliserit 3 mol baz ile tepkimeye girer. Bu nedenle 10 mol triolein için: \(10 \times 3 = 30 \text{ mol KOH}\) gerekir.
  • ➡️ c) 1 mol trigliseritten 3 mol sabun oluşur. Potasyum oleat, oleik asidin potasyum tuzudur. 2 mol trioleinden: \(2 \times 3 = 6 \text{ mol potasyum oleat}\) sabunu elde edilir.

✅ Sonuçlar: a) 1 mol gliserol, b) 30 mol KOH, c) 6 mol potasyum oleat.

1 2 3 4