Tarihin doğası 9. sınıf Çözümlü Örnekleri

Tarihçi Ahmet, Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselme dönemine ait birincil kaynakları (orijinal fermanlar, mektuplar) inceleyerek bir araştırma yapmaktadır. Tarihçi Mehmet ise aynı dönemle ilgili olarak, modern tarihçilerin yazdığı kitapları ve makaleleri temel alan bir çalışma yürütmektedir.

Bu iki tarihçinin kullandığı kaynak türlerini belirleyiniz ve bu kaynak türlerinin birbirinden farkını açıklayınız.

💡 Bu soruda, tarihin doğasını anlamak için kritik olan kaynak türleri sorgulanmaktadır. Tarih araştırmalarında kullanılan kaynaklar, oluşturuldukları zamana ve içeriğe göre sınıflandırılır.

• ➡️ Birinci Adım - Kaynak Türlerini Tanımlama: Tarihçi Ahmet, olayın geçtiği dönemden kalan ve doğrudan tanıklık eden birincil kaynakları kullanmaktadır. Tarihçi Mehmet ise, birincil kaynakları yorumlayarak sonradan oluşturulmuş olan ikincil kaynakları kullanmaktadır.
• ➡️ İkinci Adım - Farkları Açıklama: Birincil kaynaklar (ferman, mektup, günlük, gazete) olayın çağdaşıdır ve doğrudan delil niteliği taşır. İkincil kaynaklar (kitap, makale, ansiklopedi) ise birincil kaynakların analizine, yorumlanmasına ve derlenmesine dayanır.
• ➡️ Üçüncü Adım - Örnekleri Pekiştirme: Ahmet'in incelediği ferman, birincil kaynaktır çünkü o dönemde padişah tarafından yazılmıştır. Mehmet'in okuduğu modern bir tarih kitabı ise ikincil kaynaktır çünkü yazar, ferman gibi birincil kaynakları inceleyip kendi yorumunu katmıştır.

✅ Sonuç: Tarihçi Ahmet birincil kaynak, tarihçi Mehmet ise ikincil kaynak kullanmaktadır. Temel fark, birincil kaynakların olayla eşzamanlı ve yorumsuz olması; ikincil kaynakların ise olaydan sonra yazılıp yorum içermesidir.