Soru:
İlk Türk devletlerinde toplum yapısı, sosyal birimlerin belirli bir hiyerarşi içinde düzenlenmesiyle şekillenmiştir. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, bu sosyal yapıyı en küçük birimden en büyük birime doğru doğru sıralamaktadır?
- A) Boy (Urug) → Aile (Oguş) → Bodun → İl (El)
- B) Aile (Oguş) → Boy (Urug) → Bodun → İl (El)
- C) Bodun → Aile (Oguş) → İl (El) → Boy (Urug)
- D) İl (El) → Bodun → Boy (Urug) → Aile (Oguş)
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için İlk Türk devletlerindeki sosyal yapının temel birimlerini ve bunların hiyerarşik sıralamasını bilmemiz gerekir.
- ➡️ Birinci Adım: En küçük sosyal birimi belirleyelim. Bu, kan bağına dayalı temel birim olan Aile (Oguş)'tur.
- ➡️ İkinci Adım: Ailelerin birleşmesiyle oluşan daha büyük yapıyı düşünelim. Bu, Boy (Urug veya Boy)'dur. Boylar, ortak bir atadan geldiğine inanan aileler topluluğudur.
- ➡️ Üçüncü Adım: Boyların bir araya gelmesiyle oluşan konfederasyon yapısını hatırlayalım. Bu yapıya Bodun denir. Örneğin, Oğuz Bodunu gibi.
- ➡️ Dördüncü Adım: En büyük siyasi ve sosyal teşkilatı tanımlayalım. Bodunların bir araya gelmesiyle oluşan, devlet anlamına gelen yapı İl (El)'dir.
✅ Doğru sıralama: Aile → Boy → Bodun → İl şeklindedir. Bu, B şıkkında verilmiştir.
