Soru:
İlk Türk devletlerinin ekonomisi büyük ölçüde hayvancılığa dayanıyordu. Bu durum, aşağıdaki sosyal ve idari yapılardan hangisinin ortaya çıkmasında en az etkili olmuştur?
- A) Yaylak ve kışlak arasında konargöçer yaşam tarzının benimsenmesi
- B) Savaşçı özelliklerin ön planda olması ve atlı birliklerin gelişmesi
- C) Ürünlerin saklanabilmesi için büyük ve kalıcı depo şehirlerinin (kervansarayların) kurulması
- D) Keçe, deri, yün gibi hayvansal ürünlerin el sanatlarında yaygın olarak kullanılması
Çözüm:
💡 Soru, hayvancılık temelli ekonominin sonuçlarını sorguluyor ve hangisinin bu yapıyla en az ilişkili olduğunu bulmamızı istiyor.
- ➡️ Birinci Adım: Hayvancılık ekonomisinin doğal sonuçlarını düşünelim. Hayvan sürülerini otlatmak için mevsimlik yer değiştirme (A şıkkı) ve bu hayvanlardan elde edilen ürünlerle sanatın gelişmesi (D şıkkı) doğrudan bağlantılıdır.
- ➡️ İkinci Adım: Atlı göçebe yaşam tarzı, doğal olarak savaşçı bir kültür ve hızlı, atlı birliklerin (B şıkkı) gelişmesine yol açmıştır. Bu da hayvancılıkla doğrudan ilgilidir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Şimdi C şıkkını inceleyelim. Konargöçer hayvancılıkta, tarım toplumlarında olduğu gibi büyük ve kalıcı depolar inşa etmek merkezi bir ihtiyaç değildir. Ürünler daha çok taşınabilir ve dayanıklıdır. Kalıcı depo şehirleri, daha ziyade yerleşik tarım ve ticaret ekonomilerinin bir özelliğidir.
✅ Sonuç olarak, hayvancılık temelli ekonominin en az desteklediği veya gerektirdiği yapı, kalıcı depo şehirleridir. Doğru cevap C şıkkıdır.
