Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil (ortaç) kullanılmıştır?
- A) Yarın sınav için düzenli bir şekilde çalışıyor.
- B) Koşarak geldiği için nefes nefese kalmıştı.
- C) Görülecek çok yer, gelinecek daha çok yol var.
- D) Bu konuyu anlamak için tekrar dinlemelisin.
Çözüm:
💡 Bir sıfat-fiil, bir fiilin cümlede sıfat görevi gören ve fiilimsi eklerini alan halidir. Yani bir ismi niteler.
- ➡️ A şıkkında: "çalışıyor" fiili, bir isim nitelediği için değil, yüklem olduğu için sıfat-fiil değildir.
- ➡️ B şıkkında: "Koşarak" zarf-fiil (bağ-fiil) ekidir ve "geldiği" fiilini niteler. Bir isim nitelenmediği için sıfat-fiil değildir.
- ➡️ C şıkkında: "Görülecek" fiili, "-ecek" sıfat-fiil ekini almıştır ve "yer" ismini niteler. Aynı şekilde "gelinecek" fiili de "yol" ismini nitelemektedir.
- ➡️ D şıkkında: "anlamak" isim-fiildir ve nesne görevindedir. Bir ismi nitelemez.
✅ Doğru cevap, bir ismi niteleyen sıfat-fiil içeren C şıkkıdır.