Soru:
Bir bakteri hücresine, insülin hormonu üretiminden sorumlu insan geni aktarılmak isteniyor. Bu süreçte aşağıdaki araçlardan hangisi doğrudan genin bakteri DNA'sına entegre edilmesini sağlar?
- A) Restriksiyon enzimleri
- B) DNA ligaz
- C) Plazmit
- D) Taşıyıcı vektör
Çözüm:
💡 Bu soru, gen klonlamasında kullanılan temel biyolojik araçların işlevlerini anlamamızı istiyor. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ Restriksiyon enzimleri, DNA'yı belirli bölgelerden kesmek için kullanılır. Geni taşıyıcıya yapıştırmaz, sadece kesim yapar.
- ➡️ DNA ligaz, kesilmiş DNA parçalarını birbirine bağlar (yapıştırır). Ancak kendi başına entegrasyonu sağlamaz.
- ➡️ Plazmit, bakteride bulunan, genellikle gen aktarımında kullanılan halkasal bir DNA molekülüdür. Ancak plazmit, geni taşıyan "aracın" kendisidir; entegrasyon işlemini doğrudan gerçekleştirmez.
- ➡️ Taşıyıcı vektör (genellikle bir plazmit), hedef geni alır ve onu konak hücrenin (burada bakterinin) DNA'sına taşıyan ve entegre eden moleküler araçtır. İşlem, vektörün konak hücreye girmesi ve orada çoğalmasıyla tamamlanır.
✅ Doğru cevap, genin bakteri DNA'sına entegre edilmesini doğrudan sağlayan araç olan D) Taşıyıcı vektör'dür.