Soru:
Bir gen klonlama deneyinde, bir insan geni bir bakteri plazmitine aktarılıyor. Aktarılan bu genin bakteride ifade edilebilmesi (yani protein üretebilmesi) için plazmitin, genin hemen önünde hangi özel DNA dizisini mutlaka bulundurması gerekir?
- A) Terminatör dizi
- B) Promotör dizi
- C) Antibiyotik direnç geni
- D) Çoklu klonlama bölgesi
Çözüm:
🧬 Bir genin ifade edilmesi, yani proteine dönüşmesi için transkripsiyonun başlaması gerekir. Bu süreçteki kritik bileşeni bulalım.
- ➡️ Terminatör dizi, transkripsiyonun sonlandığı bölgedir. Başlangıçla ilgili değildir.
- ➡️ Promotör dizi, RNA polimeraz enziminin bağlandığı ve transkripsiyonu başlattığı özel bir DNA bölgesidir. Eğer genin önünde bakteri hücresinin tanıyabileceği bir promotör yoksa, gen okunamaz ve protein üretilemez.
- ➡️ Antibiyotik direnç geni, dönüşüm geçirmiş bakterileri seçmek için kullanılır. Gen ifadesiyle doğrudan ilgili değildir.
- ➡️ Çoklu klonlama bölgesi, genin plazmite yerleştirildiği bölümdür. Yapışkan uçlar burada oluşturulur, ancak ifadenin başlamasını sağlamaz.
✅ Sonuç olarak, genin ifadesinin başlaması için gerekli olan unsur B) Promotör dizi'dir.
