Soru:
Rekombinant DNA teknolojisinde, restriksiyon enzimleri ile kesilmiş bir insan geni ile aynı enzimle kesilmiş bir plazmit DNA'sı bir araya getiriliyor. Bu iki parçayı birbirine bağlamak (yapıştırmak) için hangi enzim kullanılmalıdır? Bu enzimin görevi nedir?
Çözüm:
🔬 Rekombinant DNA oluşturma sürecini hatırlayalım. İki ana enzim kullanılır: biri keser, diğeri yapıştırır.
- ➡️ 1. Adım - Kesim: Aynı restriksiyon enzimi, hem insan DNA'sındaki hedef geni hem de plazmiti keser. Bu, her iki molekülde de birbirine tam uyumlu ("yapışkan") uçlar oluşturur.
- ➡️ 2. Adım - Birleştirme: Oluşan bu yapışkan uçlar, hidrojen bağlarıyla geçici olarak bir araya gelebilir. Ancak kalıcı ve sağlam bir fosfodiester bağı için bir enzime ihtiyaç vardır.
- ➡️ 3. Adım - Yapıştırma Enzimi: DNA ligaz enzimi, iki DNA parçasının uçlarındaki şeker-fosfat iskeletini birbirine kovalent bağlarla bağlayarak onları kalıcı şekilde birleştirir. Yani, "yapıştırıcı" görevi görür.
✅ Sonuç: Kullanılması gereken enzim DNA ligaz'dır. Görevi, iki DNA parçasının uçlarını birbirine kovalent bağlarla bağlayarak tek ve sürekli bir DNA ipliği oluşturmaktır.
