🧬 10. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık Soruları
Merhaba 10. sınıf öğrencileri! Biyoloji yazılısına hazırlanırken size yardımcı olacak bazı önemli konuları ve soru örneklerini bu yazıda bulabilirsiniz. Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözmek başarının anahtarıdır!
🦠 Hücre Bölünmesi ve Üreme
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde görülen bölünme şeklidir. Amacı büyümeyi, onarımı ve eşeysiz üremeyi sağlamaktır.
- ✨ Mayoz: Üreme hücrelerinde görülen bölünme şeklidir. Amacı kromozom sayısını yarıya indirerek döllenme sonucu türün kromozom sayısının sabit kalmasını sağlamaktır.
- 🥚 Eşeysiz Üreme: Tek bir ata canlıdan yeni bireylerin oluşmasıdır. Çeşitlilik azdır. Örnekler: bölünerek üreme, tomurcuklanma, rejenerasyon (yenilenme).
- 🌸 Eşeyli Üreme: İki ata canlıdan gametlerin (üreme hücreleri) birleşmesiyle yeni bireylerin oluşmasıdır. Çeşitlilik fazladır.
🧬 Kalıtım
- 🧬 Gen: DNA üzerinde belirli bir özelliği belirleyen bölgedir.
- 🧬 Alel: Bir genin farklı varyasyonlarıdır (örneğin, göz rengi geni için mavi veya kahverengi alelleri).
- 🧬 Genotip: Bir bireyin genetik yapısıdır.
- 🧬 Fenotip: Bir bireyin dış görünüşüdür (genotip ve çevresel faktörlerin etkisiyle oluşur).
- 🧬 Homozigot: Bir özellik için aynı alellere sahip olma durumu (örneğin, AA veya aa).
- 🧬 Heterozigot: Bir özellik için farklı alellere sahip olma durumu (örneğin, Aa).
- 🧬 Baskın (Dominant) Alel: Heterozigot durumda etkisini gösteren aleldir.
- 🧬 Çekinik (Resesif) Alel: Etkisini sadece homozigot durumda gösteren aleldir.
🌍 Ekoloji
- 🌞 Ekosistem: Canlılar (biyotik faktörler) ve cansız çevre (abiyotik faktörler) arasındaki etkileşimlerin oluşturduğu sistemdir.
- 🌿 Besin Zinciri: Canlıların birbirleriyle beslenme ilişkilerini gösteren sıralamadır. Üreticiler (bitkiler) -> Tüketiciler (otoburlar, etoburlar, hepçiller) -> Ayrıştırıcılar (mantarlar, bakteriler).
- ♻️ Besin Ağı: Birden fazla besin zincirinin birleşmesiyle oluşan daha karmaşık yapıdır.
- 📈 Popülasyon: Belirli bir bölgede yaşayan aynı türden bireylerin oluşturduğu topluluktur.
- 🏘️ Komünite: Belirli bir bölgede yaşayan farklı türlerden popülasyonların oluşturduğu topluluktur.
- ☀️ Abiyotik Faktörler: Işık, sıcaklık, su, toprak, pH gibi cansız çevre faktörleridir.
❓ Soru Örnekleri
1. Soru: Mitoz ve mayoz bölünme arasındaki temel farkları açıklayınız.
2. Soru: Mendel'in kalıtım prensiplerini açıklayınız ve örneklerle destekleyiniz.
3. Soru: Bir ekosistemdeki enerji akışını ve madde döngüsünü açıklayınız.
4. Soru: Eşeysiz üremenin avantaj ve dezavantajlarını tartışınız.
5. Soru: Genetik mühendisliğinin potansiyel faydaları ve riskleri nelerdir?
İPUCU: Bu konuları tekrar gözden geçirerek ve bol bol soru çözerek yazılıya en iyi şekilde hazırlanabilirsiniz. Başarılar dilerim!
