🧬 12. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 9. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! 12. sınıf biyoloji 2. dönem 1. yazılı sınavına hazırlanırken, MEB'in yayınladığı senaryoları incelemek çok önemli. Bu yazıda, 9. senaryodaki olası soruları ve cevaplarını bulacaksınız. Unutmayın, biyoloji ezber değil, anlamakla çözülür!
🧪 Hücre Bölünmesi ve Üreme
Hücre bölünmesi ve üreme, canlıların temel özelliklerindendir. Bu konuları iyi anlamak, sınavda başarılı olmanızı sağlayacaktır.
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (somatik hücreler) görülen bölünme şeklidir. Amacı büyümeyi, onarımı ve eşeysiz üremeyi sağlamaktır. Mitoz sonucu 2 yeni hücre oluşur ve kromozom sayısı değişmez.
- 🌺 Mayoz: Üreme hücrelerinde (eşey hücreleri) görülen bölünme şeklidir. Amacı üreme hücrelerini oluşturmak ve genetik çeşitliliği sağlamaktır. Mayoz sonucu 4 yeni hücre oluşur ve kromozom sayısı yarıya iner.
🧬 Genetik Şifre ve Protein Sentezi
DNA, RNA ve proteinler arasındaki ilişkiyi anlamak çok önemli. Bu konular genellikle sınavda soru olarak karşımıza çıkar.
- 🧬 DNA: Canlıların genetik bilgisini taşıyan moleküldür. Çift sarmallı yapıya sahiptir ve kendini eşleyebilir (replikasyon).
- 🧪 RNA: Protein sentezinde görev alan moleküldür. Tek sarmallı yapıya sahiptir. Üç çeşit RNA vardır: mRNA (mesajcı RNA), tRNA (taşıyıcı RNA) ve rRNA (ribozomal RNA).
- ⚙️ Protein Sentezi: DNA'daki genetik bilginin mRNA aracılığıyla ribozoma taşınması ve tRNA'nın amino asitleri getirerek proteinleri oluşturması sürecidir.
🌍 Ekosistem Ekolojisi
Ekosistemler, canlılar ve çevre arasındaki etkileşimleri inceler. Besin zinciri, enerji akışı ve madde döngüsü gibi kavramlar önemlidir.
- ☀️ Besin Zinciri: Canlıların birbirini yiyerek enerji aktarımını sağladığı sıralamadır. Üreticiler (bitkiler), tüketiciler (hayvanlar) ve ayrıştırıcılar (bakteri ve mantarlar) olmak üzere üç ana gruptan oluşur.
- ♻️ Madde Döngüsü: Karbon, azot ve su gibi maddelerin ekosistemde sürekli olarak dolaşımını ifade eder. Bu döngüler, canlıların yaşamı için hayati öneme sahiptir.
- 🌱 Enerji Akışı: Besin zincirinde bir canlıdan diğerine aktarılan enerjidir. Enerjinin çoğu ısı olarak kaybolur, bu nedenle enerji akışı tek yönlüdür.
🦠 Canlılar ve Çevre
Canlıların çevreleriyle olan etkileşimleri, adaptasyonları ve çevre sorunları bu başlık altında incelenir.
- Adaptasyon: Canlıların yaşadıkları çevreye uyum sağlamak için geliştirdikleri özelliklerdir. Örneğin, kaktüslerin su kaybını önlemek için yapraklarının diken şeklinde olması.
- Çevre Sorunları: İklim değişikliği, kirlilik, ormansızlaşma gibi insan kaynaklı sorunlardır. Bu sorunlar, canlıların yaşamını tehdit etmektedir.
Umarım bu özet, sınavınıza hazırlanırken size yardımcı olur. Başarılar dilerim!