Merhaba arkadaşlar! Bugün onluk bozarak çıkarma işlemini öğreneceğiz. Bu, bazen zor gibi görünebilir ama aslında çok kolay. Gelin birlikte inceleyelim.
Çıkarma işlemi yaparken, üstteki sayının birler basamağındaki rakam, alttaki sayının birler basamağındaki rakamdan küçükse, onluk bozmamız gerekir.
Onluk bozmak, üstteki sayının onlar basamağından 1 onluk (10 tane birlik) alıp, birler basamağına eklemek demektir.
Haydi bir örnekle öğrenelim: 42 - 18 işlemini yapalım.
Şimdi sıra sizde! Aşağıdaki işlemleri onluk bozarak yapmaya çalışın. Unutmayın, her adımı sırayla takip edin.
İpucu: Zorlandığınızda, sayıların altına küçük notlar alarak (kaç onluk kaldı, birler basamağı kaç oldu gibi) yazabilirsiniz. Kolay gelsin!
Soru 1: Ayşe'nin 32 tane boya kalemi vardı. 17 tanesini arkadaşına verdi. Ayşe'nin kaç boya kalemi kalmıştır?
a) 13
b) 14
c) 15
Cevap: c) 15
Çözüm: 32 - 17 işlemini yaparken birler basamağındaki 2'den 7 çıkmaz. Bu yüzden onluk bozarız. 3 onluktan 1 onluk alırız (10 tane birlik), geriye 2 onluk kalır. 2 birlik + 10 birlik = 12 birlik olur. 12 - 7 = 5 birlik. 2 onluk - 1 onluk = 1 onluk. Sonuç 1 onluk 5 birlik, yani 15'tir.
Soru 2: Bir çiftlikte 56 tane koyun vardı. 28 tanesi satıldı. Çiftlikte kaç koyun kalmıştır?
a) 26
b) 27
c) 28
Cevap: c) 28
Çözüm: 56 - 28 işlemini yapalım. Birler basamağı: 6'dan 8 çıkmaz. Onluk bozarız. 5 onluktan 1 onluk alırız, geriye 4 onluk kalır. 6 birlik + 10 birlik = 16 birlik. 16 - 8 = 8 birlik. 4 onluk - 2 onluk = 2 onluk. Sonuç 2 onluk 8 birlik, yani 28'dir.
Soru 3: Bir fidan, dikildiğinde 41 cm boyundaydı. Bir yıl sonra 25 cm daha uzadı. Fidanın yeni boyu kaç cm olmuştur?
a) 65
b) 66
c) 67
Cevap: b) 66
Çözüm: Bu bir toplama işlemidir. Fidanın ilk boyu 41 cm, 25 cm uzamış. 41 + 25 = 66 cm eder. Birler basamağını toplarız: 1 + 5 = 6 birlik. Onlar basamağını toplarız: 4 + 2 = 6 onluk. Sonuç 66'tır.
Soru 4: Bir sınıfta 43 öğrenci vardır. 19 öğrenci sinemaya gitti. Sınıfta kaç öğrenci kalmıştır?
a) 22
b) 23
c) 24
Cevap: c) 24
Çözüm: 43 - 19 işlemini yapalım. Birler basamağı: 3'ten 9 çıkmaz. Onluk bozarız. 4 onluktan 1 onluk alırız, geriye 3 onluk kalır. 3 birlik + 10 birlik = 13 birlik. 13 - 9 = 4 birlik. 3 onluk - 1 onluk = 2 onluk. Sonuç 2 onluk 4 birlik, yani 24'tür.