🧪 2026 TYT Kimya: Çözeltilerde Seyreltme ve Derişim Kavramları
Çözeltiler, kimyanın önemli bir parçasıdır ve günlük hayatımızda sıkça karşımıza çıkar. Özellikle seyreltme ve derişim kavramları, çözeltilerin nasıl hazırlandığını ve değiştirildiğini anlamak için temel oluşturur. Gelin, bu kavramlara yakından bakalım.
💧 Seyreltme Nedir?
Seyreltme, bir çözeltiye çözücü ekleyerek çözeltinin derişimini azaltma işlemidir. Genellikle laboratuvarlarda veya endüstride, daha yoğun bir çözeltiden daha az yoğun bir çözelti elde etmek için kullanılır.
- 💧 Çözücü Ekleme: Seyreltme işlemi sırasında sadece çözücü (genellikle su) eklenir. Çözünen madde miktarı değişmez.
- 🧮 Derişim Azalır: Çözücü eklendiği için birim hacimdeki çözünen madde miktarı azalır, yani derişim düşer.
- 🧪 Formül: Seyreltme işlemlerinde genellikle şu formül kullanılır: $M_1V_1 = M_2V_2$. Burada $M_1$ başlangıç derişimi, $V_1$ başlangıç hacmi, $M_2$ son derişimi ve $V_2$ son hacmi ifade eder.
концентрация Derişim Nedir?
Derişim, bir çözeltideki çözünen madde miktarının, çözelti miktarına oranını ifade eder. Derişim, genellikle molarite (M), molalite (m) veya kütle yüzdesi (%) gibi birimlerle ifade edilir.
- ⚖️ Çözünen/Çözelti Oranı: Derişim, çözünen maddenin ne kadar "yoğun" olduğunu gösterir.
- 🌡️ Farklı Birimler: Derişimi ifade etmek için molarite (mol/L), molalite (mol/kg) veya kütle yüzdesi gibi farklı birimler kullanılabilir.
- ➕ Derişimi Artırma: Derişimi artırmak için çözeltiye daha fazla çözünen madde ekleyebilir veya çözücüyü buharlaştırarak çözelti hacmini azaltabilirsiniz.
🧮 Seyreltme ve Derişim Hesaplamaları
Seyreltme ve derişim kavramlarını daha iyi anlamak için bazı basit hesaplamalar yapabiliriz.
- ➕ Örnek 1: 0.5 M 200 mL NaCl çözeltisini 0.2 M yapmak için ne kadar su eklenmelidir?
$M_1V_1 = M_2V_2$ formülünü kullanırız.
$(0.5 \text{ M}) \cdot (200 \text{ mL}) = (0.2 \text{ M}) \cdot V_2$
$V_2 = 500 \text{ mL}$
Eklenmesi gereken su miktarı: $500 \text{ mL} - 200 \text{ mL} = 300 \text{ mL}$
- ➖ Örnek 2: 2 M 100 mL HBr çözeltisinden, 0.5 M 400 mL HBr çözeltisi hazırlamak için nasıl bir yol izlenir?
$M_1V_1 = M_2V_2$ formülünü kullanırız.
$(2 \text{ M}) \cdot (100 \text{ mL}) = (0.5 \text{ M}) \cdot (400 \text{ mL})$
Bu örnekte, başlangıçtaki madde miktarı son durumdaki madde miktarına eşittir. Bu nedenle, 2 M 100 mL çözeltiye 300 mL su ekleyerek 0.5 M 400 mL çözelti elde edebiliriz.
🔬 TYT Kimya İçin İpuçları
- 📝 Formülleri Anlayın: Sadece formülleri ezberlemek yerine, ne anlama geldiklerini ve nasıl kullanıldıklarını anlamaya çalışın.
- ❓ Bol Soru Çözün: Farklı türde sorular çözerek pratik yapın.
- 📚 Temel Kavramları Sağlamlaştırın: Molarite, molalite gibi temel kavramları iyi öğrenin.
Umarım bu bilgiler, 2026 TYT Kimya sınavına hazırlanırken size yardımcı olur! Başarılar!
