Matematikte işlem özellikleri, sayılarla yapılan toplama, çıkarma, çarpma ve bölme gibi temel işlemlerin nasıl davrandığını açıklayan kurallardır. Bu özellikler, işlemleri daha kolay ve hızlı yapmamızı sağlar.
Toplama ve çarpma işlemlerinde sayıların yerini değiştirmek sonucu etkilemez.
Örnek: \( 5 + 3 = 8 \) ve \( 3 + 5 = 8 \)
Toplama ve çarpma işlemlerinde sayıları farklı gruplar halinde işlemek sonucu değiştirmez.
Örnek: \( (2 + 4) + 6 = 12 \) ve \( 2 + (4 + 6) = 12 \)
Çarpma işleminin toplama veya çıkarma üzerine dağılma özelliği vardır.
Örnek: \( 3 \times (4 + 5) = 27 \) ve \( (3 \times 4) + (3 \times 5) = 27 \)
Toplamada etkisiz eleman 0, çarpmada ise 1'dir.
Örnek: \( 7 + 0 = 7 \) ve \( 9 \times 1 = 9 \)
Toplamada bir sayının tersi işaret değiştirir, çarpmada ise çarpmaya göre tersi alınır.
Örnek: \( 5 + (-5) = 0 \) ve \( 4 \times \frac{1}{4} = 1 \)
1. Bir çiftlikte 12 koyun ve 8 keçi vardır. Çiftlik sahibi, koyunların sayısını 3 katına çıkarıp keçilerin sayısını da 2 katına çıkarıyor. Son durumda çiftlikteki toplam hayvan sayısını hangi işlem özelliği kullanarak kolayca hesaplayabiliriz?
a) Dağılma özelliği
b) Değişme özelliği
c) Birleşme özelliği
d) Etkisiz eleman özelliği
Cevap: a) Dağılma özelliği. Çözüm: Toplam hayvan sayısı = 3×12 + 2×8 şeklinde dağılma özelliği uygulanarak hesaplanabilir.
2. \( (15 + 7) + 3 = 15 + (7 + 3) \) işlemi hangi işlem özelliğine örnektir?
a) Değişme özelliği
b) Birleşme özelliği
c) Dağılma özelliği
d) Ters eleman özelliği
Cevap: b) Birleşme özelliği. Çözüm: Sayıların gruplandırılması değiştiği halde sonucun aynı kalması birleşme özelliğini gösterir.