Nokta grafiği, iki değişken arasındaki ilişkiyi göstermek için kullanılan bir veri görselleştirme yöntemidir. Veri noktaları, bir koordinat düzleminde işaretlenerek oluşturulur. Bu grafik türü, özellikle veriler arasındaki korelasyonu veya dağılımı anlamaya yardımcı olur.
Bir sınıftaki öğrencilerin çalışma süreleri (saat) ile matematik notları arasındaki ilişkiyi gösteren bir nokta grafiği:
Eğer noktalar sağ üst köşeye doğru yoğunlaşıyorsa, bu pozitif korelasyon olduğunu gösterir (daha fazla çalışma, daha yüksek not).
1. Nokta grafiğinde her bir nokta, bir veri çiftini temsil eder: (_______, _______).
2. Eksenlerin kesiştiği noktaya _______ denir.
3. Nokta grafiği, _______ ilişkisini göstermek için kullanılır.
1. Nokta grafiği, kategorik verileri göstermek için uygundur. (D/Y)
2. Eksenlerin başlıkları, grafiğin anlaşılırlığını artırır. (D/Y)
3. Nokta grafiğinde negatif değerler gösterilemez. (D/Y)
1. Genellikle yatay eksen olarak çizilir.
2. Grafikte dikey eksen olarak gösterilir.
3. Diğer değişkene göre değişen veri.
1. Nokta grafiği oluştururken hangi adımları izlersiniz?
2. Nokta grafiğinin çizgi grafiğinden farkı nedir?
1. Aşağıdakilerden hangisi nokta grafiğinin özelliklerinden değildir?
a) Veri noktalarını gösterir
b) Zaman içindeki değişimi vurgular
c) İki değişken arasındaki ilişkiyi gösterir
d) Eksenlerin ölçeklendirilmesi gerekir
Cevaplar:
1: x, y
2: orijin
3: değişkenler arası
1: Y
2: D
3: Y
1: A
2: B
3: C
1: b
Soru 1: Bir araştırmada öğrencilerin günlük kitap okuma süreleri (dakika) ve matematik sınav puanları arasındaki ilişki incelenmek isteniyor. Aşağıdaki veri setine göre nokta grafiği çizildiğinde hangi yorum doğrudur?
(30, 60), (45, 75), (20, 50), (60, 85), (10, 40)
a) Pozitif korelasyon vardır.
b) Negatif korelasyon vardır.
c) Korelasyon yoktur.
d) Veriler doğrusal değildir.
e) Grafik çizilemez.
Cevap: a) Pozitif korelasyon vardır. Çözüm: Okuma süresi arttıkça puanlar da artmaktadır. Noktalar sağ yukarı doğru dağılır.
Soru 2: Nokta grafiğinde \( (2, 5) \) ve \( (4, 9) \) noktaları işaretlenmiştir. Bu grafiğe uygun doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisi olabilir?
a) \( y = x + 1 \)
b) \( y = 2x + 1 \)
c) \( y = -x + 7 \)
d) \( y = 3x - 1 \)
e) \( y = 0.5x + 4 \)
Cevap: b) \( y = 2x + 1 \) Çözüm: Her iki nokta da denklemde yerine konulduğunda eşitlik sağlanır (5=2*2+1 ve 9=2*4+1).