Harita Nedir?
Harita, yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün, belli bir ölçek dahilinde kuşbakışı görünüşünün bir düzlem üzerine aktarılmış halidir. Kısacası, Dünya'yı veya bir parçasını küçülterek kağıda çizdiğimiz modelidir.
Haritalar sayesinde, gidemediğimiz yerlerin yer şekilleri, yolları, nehirleri hakkında bilgi sahibi oluruz. Yolumuzu bulmamıza yardımcı olurlar.
Harita Unsurları Nelerdir?
Bir haritanın doğru ve kolay anlaşılır olması için üzerinde bulunması gereken temel öğeler vardır. Bunlara harita unsurları denir.
- Başlık: Haritanın neyi gösterdiğini belirtir. Konuyu anlamamızı sağlayan ilk unsurdur. Örneğin: "Türkiye Fiziki Haritası".
- Ölçek: Harita üzerindeki küçültme oranıdır. Yeryüzündeki bir uzunluğun haritaya ne kadar küçültülerek aktarıldığını gösterir. İki çeşit ölçek vardır:
- Kesir Ölçek: Kesirli sayılarla ifade edilir. Örneğin: 1 / 100.000 (Haritada 1 cm, gerçekte 100.000 cm'yi yani 1 km'yi temsil eder.)
- Çizgi (Grafik) Ölçek: Bir çizgi üzerinde bölmelendirilmiş olarak gösterilir. Bu ölçek türünde, haritanın boyutu değişse bile (fotokopi ile büyütüp küçülttüğümüzde) ölçeği yine kullanabiliriz.
- Yön Oku: Haritanın yönünü gösterir. Genellikle haritanın sağ üst köşesinde bulunur ve Kuzey (N - North) yönünü işaret eder. Bu sayede haritadaki yönleri (kuzey, güney, doğu, batı) bulabiliriz.
- Lejant (Harita Anahtarı): Haritada kullanılan renklerin ve sembollerin ne anlama geldiğini açıklayan bir anahtardır. Örneğin, mavi rengin suyu (deniz, göl), yeşil rengin ovaları, üçgen sembolünün ise önemli bir anıtı temsil ettiğini lejanttan öğreniriz.
- Koordinat Sistemi (Enlem ve Boylam): Harita üzerindeki bir noktanın Dünya üzerindeki kesin yerini bulmamızı sağlayan, birbirini dik kesen çizgiler ağıdır. Enlemler ekvatora paralel, boylamlar ise kutup noktalarına doğru uzanır.
- Çerçeve: Haritanın sınırlarını belirleyen çizgidir.
Bu unsurların hepsi bir arada, haritayı güvenilir, anlaşılır ve kullanışlı bir araç haline getirir.
