Hz. Muhammed (s.a.v.), sadece bir peygamber değil, aynı zamanda toplum içinde nasıl davranmamız gerektiğini gösteren en güzel örnektir. Onun hayatı, akrabalık, komşuluk ve vefa gibi değerlerle doluydu.
Peygamberimiz, akrabalık bağlarını çok önemserdi. Akrabalarını sık sık ziyaret eder, onların hatırını sorar ve ihtiyaçları olduğunda yardımlarına koşardı. "Sıla-i rahim" yani akrabalık bağlarını gözetmek ve sürdürmek, onun en çok üzerinde durduğu konulardan biriydi. "Akrabalık bağlarını koparan kimse cennete giremez." hadisi, bu konunun ne kadar önemli olduğunu gösterir.
Hz. Muhammed (s.a.v.), komşulara iyi davranmanın imanın bir gereği olduğunu söylerdi. Komşuların haklarına saygı gösterir, onları incitecek davranışlardan kaçınırdı. Yemek pişirdiğinde, kokusu komşusuna gitmesin diye dikkat ederdi ve komşusunu açken kendisi tok yatmazdı.
Vefa, sözünde durmak, sevgi ve dostluğu sürdürmek demektir. Peygamberimiz, hayatı boyunca vefalı bir insandı. Kendisine kötülük yapanları bile affeder, ama kendisine yapılan bir iyiliği asla unutmazdı. Çocukluktan beri tanıdığı süt annesi Halime'yi hep hatırlar ve ona yardım ederdi. Mekke'den ayrıldıktan sonra bile orada kalan dostlarını ve komşularını hep sorardı. Bu davranışı, vefanın en güzel örneğidir.
Sonuç olarak, Hz. Muhammed (s.a.v.), toplum içindeki her ilişkisinde sevgi, saygı, merhamet ve vefa ile hareket ederek hepimize en güzel örnek olmuştur.
Soru 1: Hz. Muhammed (sav), bir hadis-i şerifinde "Cebrail bana komşu hakkında o kadar çok tavsiyede bulundu ki, neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak sandım." buyurmuştur.
Bu hadis, aşağıdaki yargılardan hangisini desteklemektedir?
a) Komşular arasında miras paylaşımı yapılmalıdır.
b) Komşuluk ilişkileri, akrabalık bağları kadar önemlidir.
c) Komşular birbirlerine karşı maddi yardımlaşma içinde olmalıdır.
d) Komşuluk hukuku, dinen büyük bir sorumluluk gerektirir.
Cevap: d) Komşuluk hukuku, dinen büyük bir sorumluluk gerektirir.
Çözüm: Hadiste, Cebrail'in (as) komşu hakkını o kadar ısrarla ve çokça vurguladığı belirtilerek, komşuya gösterilmesi gereken ilgi, saygı ve sorumluluğun büyüklüğüne dikkat çekilmektedir.
Soru 2: Hz. Muhammed (sav), Veda Hutbesi'nde "Ey insanlar! Rabbiniz birdir. Babanız da birdir. Hepiniz Âdem'densiniz, Âdem ise topraktandır. Allah yanında en üstün olanınız, O'na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır." demiştir.
Bu söz, Peygamberimizin toplumsal ilişkilerde hangi temel ilkeyi vurguladığının en güçlü göstergesidir?
a) Akrabalık bağlarını güçlendirmeyi
b) Komşuluk ilişkilerine önem vermeyi
c) Irk ve soy üstünlüğünü reddederek eşitliği
d) Vefa ve sadakati
Cevap: c) Irk ve soy üstünlüğünü reddederek eşitliği
Çözüm: Bu evrensel mesaj, tüm insanların kökeninin aynı olduğunu ve üstünlüğün yalnızca takvada (Allah'a karşı sorumluluk bilinci) olduğunu belirterek, toplumda eşitlik ve kardeşlik ilkesinin temelini oluşturur.
Soru 3: Hz. Muhammed (sav), kendisini yetiştiren amcası Ebu Talip ve eşi Hz. Hatice vefat ettiği yıla "Hüzün Yılı" adını vermiştir.
Peygamberimizin bu davranışı, onun kişiliğindeki hangi özelliği ön plana çıkarmaktadır?
a) Cesaret
b) Sabır
c) Vefa
d) Cömertlik
Cevap: c) Vefa
Çözüm: Vefa, sevgi, saygı ve bağlılığı sürekli kılmak demektir. Peygamberimiz, kendisine destek olan, iyiliklerini gördüğü yakınlarını ölümlerinden sonra dahi unutmamış ve onlara olan sevgisini ve minnetini bu şekilde ifade ederek vefa örneği göstermiştir.
Soru 4: Bir sahabi, Hz. Muhammed'e (sav) "Ya Rasulallah! Benim akrabalarım var. Onları ziyaret ediyorum, fakat onlar benimle ilgilenmiyor. Onlara iyilik ediyorum, onlar bana kötülük ediyor. Onlara anlayış gösteriyorum, onlar bana karşı cahilce davranıyor." diye şikayet eder.
Peygamberimizin bu sahabiye verdiği cevap aşağıdakilerden hangisi olabilir?
a) "Öyleyse sen de onlarla ilişkini kes."
b) "Onlara karşı sabırlı olmaya devam et, Allah seninle onlar arasında olacaktır."
c
