bir boyutta sabit ivmeli hareket 10. sınıf formülü

Question

Ya ben bu sabit ivmeli hareketi pek anlamadım. Hani bir formül vardı, x = x0 + v0t + 1/2at^2 falan diye. Bu formülü ne zaman kullanacağımı ve hangi değerleri yerine koyacağımı karıştırıyorum. Bir de bu formülün nereden geldiğini tam olarak bilmiyorum, o yüzden de ezber gibi oluyor.

Answer 1

🚀 Sabit İvmeli Hareket: Hızlanmaya Hazır Ol!

Günlük hayatta hareket eden pek çok şey görüyoruz. Arabalar, bisikletler, hatta yürüyen bizler... Bu hareketlerin bazıları sabit hızla olurken, bazıları da hızlanarak veya yavaşlayarak gerçekleşir. İşte sabit ivmeli hareket, tam olarak hızı düzgün bir şekilde değişen hareket anlamına gelir.

🤔 İvme Nedir?

İvme, bir cismin hızının ne kadar sürede ne kadar değiştiğini gösteren bir ölçüdür. Eğer bir cismin hızı her saniye aynı miktarda artıyorsa, o cisim sabit ivmeli hareket yapıyor demektir.

Örnek: Bir araba duruyorken gaza bastığımızda hızlanmaya başlar. Eğer arabanın hızı her saniye 5 m/s artıyorsa, arabanın ivmesi 5 m/s²'dir.

📏 10. Sınıf Formülü: Hız, Zaman ve Mesafe Arasındaki İlişki

Sabit ivmeli hareketi anlamak için bazı önemli formüllere ihtiyacımız var. Bu formüller sayesinde bir cismin belirli bir süre sonraki hızını, katettiği mesafeyi veya hareket süresini hesaplayabiliriz.

• 🚗 Son Hız (v): Bir cismin belirli bir süre sonraki hızıdır.
• ⏱️ İlk Hız (v₀): Cismin harekete başladığı andaki hızıdır.
• ⏱️ İvme (a): Cismin hızının ne kadar hızlı değiştiğidir.
• ⏱️ Zaman (t): Hareketin ne kadar sürdüğüdür.
• 📍 Yer Değiştirme (Δx): Cismin başlangıç noktasına göre ne kadar yer değiştirdiğidir.

📝 Temel Formüller

• 🚀 Son Hız Formülü: v = v₀ + a * t

  Bu formül, son hızı bulmak için kullanılır. İlk hıza, ivme ile zamanın çarpımını ekleriz.

• 📍 Yer Değiştirme Formülü: Δx = v₀ * t + (1/2) * a * t²

  Bu formül, yer değiştirmeyi bulmak için kullanılır. İlk hız ile zamanın çarpımına, ivme ile zamanın karesinin yarısının çarpımını ekleriz.

• 🎯 Zamansız Hız Formülü: v² = v₀² + 2 * a * Δx

  Bu formül, zamanı bilmediğimiz durumlarda son hızı bulmak için kullanılır. Son hızın karesi, ilk hızın karesine, 2 çarpı ivme çarpı yer değiştirmenin eklenmesiyle bulunur.

💡 Örnek Soru Çözümü

Soru: Duran bir araba, 2 m/s²'lik ivmeyle 5 saniye boyunca hızlanıyor. Araba bu süre sonunda ne kadar yol alır?

Çözüm:

• 🚗 İlk hız (v₀) = 0 m/s
• ⏱️ İvme (a) = 2 m/s²
• ⏱️ Zaman (t) = 5 s

Yer değiştirme formülünü kullanalım: Δx = v₀ * t + (1/2) * a * t²

Δx = (0 m/s) * (5 s) + (1/2) * (2 m/s²) * (5 s)²

Δx = 0 + (1) * (25)

Δx = 25 metre

Cevap: Araba 5 saniye sonunda 25 metre yol alır.

📌 Unutma!

Sabit ivmeli hareket formüllerini kullanırken birimlere dikkat etmelisin. Hız metre/saniye (m/s), ivme metre/saniye kare (m/s²) ve zaman saniye (s) cinsinden olmalıdır.

Bu formüllerle, hareket eden cisimlerin dünyasını daha iyi anlayabilir ve gelecekteki hareketlerini tahmin edebilirsin! Başarılar!