Endüstri bitkileri, doğrudan tüketilmek yerine işlenerek kullanılan tarım ürünleridir. Bu bitkiler, ham madde olarak sanayide değerlendirilir ve ekonomide önemli bir yer tutar. Türkiye'de pamuk, şeker pancarı, tütün ve çay, hem üretim hem de ekonomi açısından kritik öneme sahip endüstri bitkileridir.
Pamuk, tekstil sanayisinin ana ham maddesidir. Lifleri kumaş, iplik üretiminde; çekirdekleri yağ sanayisinde ve yem olarak kullanılır. Türkiye'de en çok Güneydoğu Anadolu, Ege ve Çukurova bölgelerinde yetiştirilir.
Şeker pancarı, şeker üretiminin temel ham maddesidir. Fabrikalarda işlenerek kristal şeker elde edilir. Yan ürünleri (küspe, melas) hayvan yemi ve alkol sanayisinde kullanılır. Türkiye'de İç Anadolu başta olmak üzere birçok bölgede üretilir.
Tütün, sigara, puro, nargile gibi tütün mamullerinin ham maddesidir. Ayrıca ilaç sanayisinde de kullanılır. Türkiye'de Ege, Karadeniz ve Marmara bölgelerinde kaliteli tütün yetiştirilir.
Çay, fermente edilerek siyah çay, yeşil çay, beyaz çay gibi içeceklerin ham maddesidir. Türkiye'de neredeyse tamamı Doğu Karadeniz bölgesinde (Rize, Trabzon, Artvin) yetiştirilir ve hem iç tüketim hem de ihracat açısından önemlidir.
Bu dört endüstri bitkisi, Türkiye ekonomisine çok yönlü katkılar sağlar:
Pamuk, şeker pancarı, tütün ve çay, Türkiye'nin tarım ve sanayi ekonomisinin bel kemiğini oluşturan stratejik ürünlerdir. Coğrafi koşullara uygun yetiştirilmeleri, doğru işlenmeleri ve pazarlanmaları hem çiftçinin refahı hem de ülke ekonomisi için büyük önem taşımaktadır. Sürdürülebilir tarım politikaları ile bu bitkilerin gelecek nesillere aktarılması hedeflenmelidir.
