Erlenmeyer (Erlen) Nedir?
Erlenmeyer, genellikle camdan yapılan, konik gövdesi olan ve silindirik, dar bir boyuna sahip bir laboratuvar kabıdır. Adını, 1860 yılında Alman kimyager Emil Erlenmeyer'den almıştır. Kimya ve biyoloji laboratuvarlarında en sık kullanılan temel malzemelerden biridir.
Erlenmeyer'in Özellikleri
- Konik Şekil: Karıştırma sırasında sıvıların taşmasını büyük ölçüde engeller.
- Dar Boyun: Buhar kaybını azaltır ve bir huni ile kullanıma uygun hale getirir.
- Düz Taban: Dik durmasını sağlar, karıştırma ve ısıtma işlemleri için stabildir.
- Ölçeklendirme: Bazı erlenmeyerlerin üzerinde yaklaşık hacim değerlerini gösteren çizgiler (mezür) bulunur, ancak bunlar hassas ölçüm için uygun değildir.
Ne İşe Yarar? (Kullanım Alanları)
Erlenmeyer'in birçok kullanım alanı vardır:
- Çözelti Hazırlama ve Karıştırma: İçerisindeki sıvılar, konik yapısı sayesinde güvenle karıştırılabilir.
- Titrasyon: Bir çözeltinin derişimini belirlemek için yapılan işlemlerde sıklıkla kullanılır.
- Mikrobiyolojik Kültürler: Biyoloji laboratuvarlarında, bakteri veya maya gibi mikroorganizmaların yetiştirilmesi (kültür) için kullanılır. Boynu pamuk tıpa veya alüminyum folyo ile kapatılarak steril ortam sağlanır.
- Isıtma ve Kaynatma: Düz tabanı sayesinde ısıtma ocağı veya manyetik karıştırıcı üzerinde rahatlıkla kullanılabilir.
- Filtrasyon (Süzme): Dar boynu, bir süzme hunisinin yerleştirilmesi için idealdir.
Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hassas hacim ölçümleri için mezür veya balon joje kullanılmalıdır. Erlenmeyer üzerindeki çizgiler sadece tahminidir.
- Ani sıcaklık değişimlerinden kaçınılmalıdır, aksi takdirde cam çatlayabilir.
- Isıtma işlemlerinde genellikle arka ısıtıcı kullanılması tavsiye edilir. Doğrudan aleve tutulduğunda sıvı kaynaması düzensiz olabilir.
Özetle, Erlenmeyer; karıştırma, ısıtma, saklama ve kültür yetiştirme gibi birçok temel laboratuvar işlemi için vazgeçilmez ve çok yönlü bir araçtır.
