Matematikte, özellikle kümeler konusunda, evrensel küme üzerinde çalıştığımız belirli bir bağlamdaki tüm elemanları içeren küme olarak tanımlanır. Genellikle \( \mathbb{E} \)** veya \( U \)** sembolü ile gösterilir.
Evrensel küme, çalıştığımız soruya veya bağlama göre değişiklik gösterebilir.
Örnek 1:
Eğer incelememiz tek basamaklı doğal sayılar üzerineyse, evrensel kümemiz şöyle olur:
\( U = \{ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 \} \)
Örnek 2:
Eğer bir sınıftaki öğrencilerle ilgili bir problem çözüyorsak, evrensel küme o sınıftaki tüm öğrencilerin isimlerinden oluşur.
Mutlak ve değişmez bir evrensel küme yoktur. Evrensel küme, çalışmanın kapsamına göre bizim tanımladığımız bir kümedir. Örneğin, gezegenler üzerine bir çalışma yapıyorsak evrensel kümemiz Güneş Sistemi'ndeki tüm gezegenler olabilir. Bu nedenle, bir problemi çözerken veya bir konuyu incelerken önce evrensel kümeyi net bir şekilde belirlemek çok önemlidir.