📚 Anayasa Mahkemesi'nin Görevleri: KPSS Vatandaşlık Sınavına Hazırlık
Anayasa Mahkemesi, Türkiye Cumhuriyeti'nin anayasal düzenini koruyan, yasaların anayasaya uygunluğunu denetleyen yüksek bir yargı organıdır. KPSS Vatandaşlık sınavında başarılı olmak için bu kurumun görevlerini iyi anlamak gerekir. İşte Anayasa Mahkemesi'nin temel görevleri:
⚖️ Anayasa Yargısı Görevleri
- 📜 Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Denetlenmesi: Anayasa Mahkemesi, çıkarılan kanunların Anayasa'ya uygun olup olmadığını denetler. Bu denetim, iptal davaları veya somut norm denetimi yoluyla yapılır.
- 📜 Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Denetlenmesi: Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasa'ya uygunluğunu denetler. Ancak, temel hak ve özgürlüklerle ilgili olanlar denetlenemez.
- 📜 Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Denetlenmesi: TBMM içtüzüğü, Meclis'in çalışma usul ve esaslarını düzenler. Anayasa Mahkemesi, bu içtüzüğün Anayasa'ya uygunluğunu denetler.
- 📜 Siyasi Partilerin Kapatılması Davaları: Siyasi partilerin Anayasa'ya aykırı faaliyetlerde bulunması halinde, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın açtığı davalar sonucunda Anayasa Mahkemesi, partinin kapatılmasına karar verebilir.
- 📜 Siyasi Partilerin Mali Denetimi: Siyasi partilerin mali kaynakları ve harcamaları Sayıştay tarafından denetlenir. Sayıştay raporları doğrultusunda Anayasa Mahkemesi, partilerin mali denetimini yapar ve gerekli hallerde yaptırımlar uygulayabilir.
👤 Bireysel Başvuru Görevleri
- 🔑 Temel Hak ve Özgürlüklerin İhlali İddiaları: Bireyler, Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulunabilirler. Bu başvuru yolu, diğer yargı yollarının tüketilmesinden sonra geçerlidir.
🏛️ Yüce Divan Görevleri
- 👨⚖️ Yüksek Dereceli Devlet Görevlilerinin Yargılanması: Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Bakanlar, Anayasa Mahkemesi üyeleri, Yargıtay ve Danıştay Başkanları, Başsavcıları, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile diğer bazı yüksek dereceli devlet görevlileri, görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Anayasa Mahkemesi tarafından Yüce Divan sıfatıyla yargılanır.
🗳️ Seçim Uyuşmazlıkları Görevleri
- 🗳️ Milletvekili Seçim Tutanaklarının Kesinleşmesi: Milletvekili seçim sonuçlarına yapılan itirazlar sonucunda, seçim tutanaklarının kesinleşmesi görevi Anayasa Mahkemesi'ne aittir.
✍️ Diğer Görevleri
- 🖋️ Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanını Seçme: Anayasa Mahkemesi, kendi üyeleri arasından Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanını seçer.