Bu ders notunda, asitler ve bazlar arasında gerçekleşen nötralleşme tepkimelerini ve bu tepkimelerin ürünü olan tuzların özelliklerini inceleyeceğiz. Konu, kimyanın temel reaksiyon türlerinden birini oluşturmaktadır.
Bir asit ile bir bazın tepkimeye girerek, tuz ve su oluşturmasına nötralleşme tepkimesi denir. Bu tepkime sonucunda asit ve bazın karakteristik özellikleri kaybolur (nötrleşir).
Genel Tepkime Denklemi:
Asit + Baz → Tuz + Su
Örneğin; hidroklorik asit (HCl) ile sodyum hidroksitin (NaOH) tepkimesi:
\( HCl_{(aq)} + NaOH_{(aq)} \rightarrow NaCl_{(aq)} + H_2O_{(l)} \)
Burada oluşan NaCl (sodyum klorür) bir tuzdur.
Nötralleşmenin özü, asitten gelen H+ iyonu ile bazdan gelen OH- iyonunun birleşerek su (H2O) oluşturmasıdır.
Net İyonik Denklem:
\( H^+_{(aq)} + OH^-_{(aq)} \rightarrow H_2O_{(l)} \)
Bu denklem, tüm sulu çözeltide gerçekleşen kuvvetli asit-kuvvetli baz tepkimelerinin ortak net sonucudur.
Nötralleşme tepkimelerinin ana ürünlerinden biri olan tuzlar, artı yüklü katyon (genellikle metal iyonu) ve eksi yüklü anyondan (asidin eşlenik bazı) oluşan iyonik bileşiklerdir.
Nötralleşme, bir asit-baz tepkimesidir ve ürünleri her zaman bir tuz ve sudur. Oluşan tuzun asidik, bazik veya nötr olması, tepkimeye giren asit ve bazın kuvvetine bağlıdır. Tuzlar, hayatın ve endüstrinin vazgeçilmez iyonik bileşikleridir.
Anahtar Formül: Asit + Baz → Tuz + Su