Piaget Bilişsel Gelişim Kuramı
🧠 Piaget Bilişsel Gelişim Kuramı: Çocuklar Nasıl Düşünür?
Jean Piaget'in bilişsel gelişim kuramı, çocukların zihinsel gelişim sürecini açıklayan en önemli psikolojik teorilerden biridir. İsviçreli psikolog Piaget, çocukların yetişkinlerden farklı düşündüğünü ve bilişsel gelişimin dört evreden oluştuğunu öne sürmüştür.
📊 Bilişsel Gelişimin Dört Evresi
1. 🍼 Duyusal-Motor Dönem (0-2 Yaş)
- Nesne sürekliliği: Görüş alanından çıkan nesnelerin var olmaya devam ettiğini anlama
- Duyular ve hareketler: Çevreyi duyular ve motor becerilerle keşfetme
- Amaca yönelik davranış: Belirli hedeflere ulaşmak için eylemler planlama
2. 🧸 İşlem Öncesi Dönem (2-7 Yaş)
- Benmerkezcilik: Başkalarının bakış açılarını anlayamama
- Sembolik oyun: Nesneleri başka şeylermiş gibi kullanma
- Animizm: Cansız varlıklara canlılık atfetme
- Korunum: Fiziksel özellikler değişse bile miktarın değişmediğini anlayamama
3. 🧩 Somut İşlemler Dönemi (7-11 Yaş)
- Korunum kavramı: Miktar, ağırlık ve hacmin değişmediğini anlama
- Sınıflandırma: Nesneleri benzerliklerine göre gruplama
- Sıralama: Nesneleri büyüklük, ağırlık gibi özelliklere göre sıralama
- Somut problem çözme: Fiziksel olarak mevcut nesnelerle mantıksal düşünme
4. 🔬 Soyut İşlemler Dönemi (11+ Yaş)
- Soyut düşünme: Hipotezler kurma ve soyut kavramları anlama
- Hipotetik-dedüktif akıl yürütme: Olasılıkları değerlendirme ve sistematik problem çözme
- Metabiliş: Kendi düşünme süreçleri üzerine düşünme
🌟 Temel Kavramlar
Şema: Bilgiyi organize etme ve anlama yolları
Özümleme: Yeni bilgiyi mevcut şemalara uydurma
Uyumsama: Yeni bilgiye uyum sağlamak için şemaları değiştirme
Dengeleme: Özümleme ve uyumsama arasındaki dengeyi sağlama süreci
💡 Eğitimdeki Önemi
Piaget'in kuramı, çocukların yaşlarına uygun öğretim yöntemleri geliştirmek için eğitimcilere rehberlik etmiştir. Öğrenme sürecinin, çocuğun bilişsel gelişim düzeyine uygun olarak planlanması gerektiğini vurgular.
Piaget'in çalışmaları, çocuk gelişimi anlayışımızda devrim yaratmış ve modern eğitim yaklaşımlarının temelini oluşturmuştur.
