Elektrik, günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası! Telefonlarımızdan lambalara, bilgisayarlarımızdan buzdolaplarına kadar her şey elektrikle çalışıyor. TYT Fizik'te de elektrik konusu oldukça önemli. Gelin, bu konuyu birlikte inceleyelim.
Her şeyin temelinde atomlar var. Atomlar da proton, nötron ve elektronlardan oluşuyor. Protonlar pozitif (+), elektronlar negatif (-) yüklü. Nötronlar ise yüksüz.
Bir cismin elektriklenmesi, elektron alışverişiyle olur. Eğer bir cisim elektron kaybederse pozitif, elektron kazanırsa negatif yüklenir.
Elektrik akımı, bir iletken üzerindeki yüklerin hareketidir. Genellikle metallerdeki serbest elektronlar hareket ederek elektrik akımını oluşturur. Elektrik akımı, bir devredeki potansiyel farkı (voltaj) sayesinde oluşur.
Direnç, bir iletkenin elektrik akımına karşı gösterdiği zorluktur. Ohm Yasası, akım, voltaj ve direnç arasındaki ilişkiyi açıklar: V = I * R. Burada V voltajı, I akımı, R ise direnci temsil eder.
Elektrik devreleri, elektrik enerjisini kullanarak iş yapmamızı sağlayan düzeneklerdir. Basit bir devrede bir pil, bir direnç ve bağlantı kabloları bulunur.
Seri bağlantıda dirençler uç uca eklenir. Bu durumda toplam direnç, dirençlerin toplamına eşittir: Rtoplam = R1 + R2 + ...
Paralel bağlantıda dirençlerin uçları aynı noktalara bağlanır. Bu durumda toplam direnç, aşağıdaki formülle bulunur: 1/Rtoplam = 1/R1 + 1/R2 + ...
Elektriksel güç, bir devrede birim zamanda harcanan enerjidir. Formülü: P = V * I (Güç = Voltaj * Akım). Elektriksel enerji ise güç ile zamanın çarpımıdır: E = P * t (Enerji = Güç * Zaman).
Umarım bu konu anlatımı, TYT Fizik elektrik konusunu anlamanıza yardımcı olmuştur. Başarılar!