Bir araba 72 km/h hızla hareket ederken fren yapıyor ve 4 saniyede duruyor. Bu durumda aracın ivmesi hesaplanırken kullanılan büyüklüklerden hangisi türetilmiş büyüklüktür?
A) Zaman
B) Hız
C) Kütle
D) Sıcaklık
Haydi, bu fizik sorusunu eğlenceli bir şekilde çözelim! 🚗💨
📌 İlk olarak temel ve türetilmiş büyüklüklerin ne olduğuna bir göz atalım: Temel büyüklükler, diğer büyüklüklerin tanımlanmasında referans alınan büyüklüklerdir (uzunluk, zaman, kütle, sıcaklık gibi). Türetilmiş büyüklükler ise temel büyüklükler yardımıyla ifade edilen büyüklüklerdir (hız, ivme, kuvvet gibi).
📐 Şimdi sorudaki seçenekleri inceleyelim:
A) Zaman: Saniye (s) ile ölçülen temel bir büyüklüktür. ⏱️
B) Hız: Birim zamanda alınan yolu ifade eder. $\text{Hız} = \frac{\text{Yol}}{\text{Zaman}}$ şeklinde ifade edilir. Yol (uzunluk) ve zaman temel büyüklükler olduğundan, hız türetilmiş bir büyüklüktür. 🚀
C) Kütle: Kilogram (kg) ile ölçülen temel bir büyüklüktür. ⚖️
D) Sıcaklık: Kelvin (K) veya Celsius (°C) ile ölçülen temel bir büyüklüktür. 🔥
💡 Soruda aracın ivmesi hesaplanırken kullanılan büyüklüklerden hangisinin türetilmiş olduğu soruluyor. Fren yapan arabanın hızındaki değişim ve bu değişimin gerçekleştiği zaman dikkate alınır. İvme, hızdaki değişimin zamana oranıdır: $a = \frac{\Delta v}{\Delta t}$. Hız türetilmiş bir büyüklük olduğundan, ivme hesabında kullanılan hız da türetilmiş bir büyüklüktür.
