Bu not, genetik biliminin temel taşları olan karakter, gen ve alel kavramlarını anlamanıza ve bu kavramlarla ilgili testlerde başarılı olmanıza yardımcı olacaktır.
Gen, bir organizmanın belirli bir özelliğini (karakterini) belirleyen DNA dizisidir. Kalıtımın temel birimidir.
⚠️ Dikkat: Genler, doğrudan gözlemlenebilir özellikleri değil, bu özelliklerin potansiyelini kodlar.
Alel, bir genin farklı versiyonlarından her biridir. Bir genin farklı alelleri, aynı karakterin farklı varyasyonlarına neden olabilir.
💡 İpucu: Dominant aleller, resesif alellerin etkisini maskeleyebilir.
Karakter, bir organizmanın gözlemlenebilir veya ölçülebilir herhangi bir özelliğidir. Örneğin, göz rengi, boy uzunluğu veya kan grubu.
⚠️ Dikkat: Genotip (genetik yapı) ve fenotip (gözlemlenebilir özellik) aynı şeyler değildir. Fenotip, genotipin çevresel etkilerle şekillenmiş halidir.
Genotip, bir bireyin genetik yapısını, yani sahip olduğu alel kombinasyonunu ifade eder. Fenotip ise, bireyin gözlemlenebilir özelliklerini ifade eder.
💡 İpucu: Genotip, bir tohumun içindeki potansiyeldir; fenotip ise, bu tohumun uygun koşullarda büyüdüğünde ortaya çıkan bitkidir.