Lozan Antlaşması'nda çözülemeyen ve daha sonra çözülen mesele aşağıdakilerden hangisidir?
A) Boğazların statüsü B) Musul sorunu C) Türkiye-Suriye sınırı D) Kapitülasyonların kaldırılması E) Azınlıkların statüsü
Merhaba sevgili öğrenciler, Lozan Antlaşması'nda çözülemeyen ve daha sonra çözülen meseleyi adım adım inceleyelim:
Lozan Antlaşması'nın Önemi: Lozan Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tescilleyen ve Kurtuluş Savaşı'nı sona erdiren önemli bir antlaşmadır. Bu antlaşmada birçok konu ele alınmış ve çözüme kavuşturulmuştur. Ancak bazı konular, antlaşma sırasında tam olarak çözülememiş ve daha sonraki süreçlerde tekrar gündeme gelmiştir.
Seçeneklerin İncelenmesi: Şimdi seçenekleri tek tek değerlendirelim:
A) Boğazların statüsü: Lozan'da Boğazlar Komisyonu kurulmuş ve Türkiye'nin egemenlik hakları kısıtlanmıştı. Bu durum, Türkiye'nin istediği gibi çözüme ulaşmamıştı. Daha sonra 1936'da Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Türkiye'nin egemenlik hakları tam olarak sağlanmıştır.
B) Musul sorunu: Lozan'da çözülemeyen en önemli meselelerden biriydi. Antlaşma sonrasında İngiltere ile Türkiye arasında devam eden görüşmeler sonuçsuz kalınca, konu Milletler Cemiyeti'ne taşınmış ve Musul, Irak'a bırakılmıştır. Yani, Lozan'da çözülememiş ve daha sonra farklı bir şekilde (Türkiye'nin aleyhine) çözülmüştür. Ancak soruda "daha sonra çözülen" ifadesi, Türkiye lehine bir çözümü işaret etmektedir.
C) Türkiye-Suriye sınırı: Lozan'da büyük ölçüde çözülmüştür. Hatay meselesi daha sonra çözülmüştür ancak antlaşmanın hemen ardından değil, daha uzun bir süreçte çözülmüştür.
D) Kapitülasyonların kaldırılması: Lozan Antlaşması ile kesin olarak kaldırılmıştır. Bu konuda bir sorun yaşanmamıştır.
E) Azınlıkların statüsü: Lozan Antlaşması ile belirlenmiştir ve bu konuda daha sonra bir sorun yaşanmamıştır.
Sonuç: Gördüğümüz gibi, Boğazlar statüsü Lozan'da tam olarak Türkiye'nin istediği gibi çözülememiş, ancak daha sonra Montrö ile çözülmüştür. Musul sorunu da çözülememiş ancak Türkiye'nin aleyhine sonuçlanmıştır. Bu nedenle sorunun cevabı Boğazlar olacaktır.
