Tanzimat Dönemi edebiyatının "toplumu eğitme" misyonu ile Batı'dan alınan hangi akımlar arasında doğrudan bir ilişki kurulabilir?
A) Sembolizm'in bireysel duyarlılıkları öne çıkarması ile Parnasizm'in biçim mükemmelliği arayışı.
B) Romantizm'in duygu ve düşünceleri ön plana çıkarması ile Realizm'in toplumsal gerçekleri ele alması.
C) Sürrealizm'in bilinçaltını keşfetme çabası ile Fütürizm'in modernleşme ve hız tutkusu.
D) Natüralizm'in deneysel yöntemleri edebiyata taşıması ile Egzistansiyalizm'in varoluşsal sorgulamaları.
E) Klasisizm'in akıl ve sağduyuya dayanması ile Empresyonizm'in izlenimci yaklaşımı.
Tanzimat Dönemi edebiyatının "toplumu eğitme" misyonu ile Batı'dan alınan akımlar arasındaki ilişkiyi anlamak için, öncelikle Tanzimat edebiyatının temel özelliklerini ve bu akımların ne anlama geldiğini hatırlayalım.
- Tanzimat Edebiyatı ve Toplumu Eğitme Misyonu: Tanzimat edebiyatçıları, edebiyatı bir araç olarak görmüşler ve toplumu Batılı değerlerle eğitmek, bilinçlendirmek ve geliştirmek amacıyla eserler vermişlerdir. Bu dönemde yazılan romanlar, tiyatro oyunları, makaleler ve şiirler, toplumsal sorunlara dikkat çekmek, yeni düşünceleri yaymak ve halkı aydınlatmak için kullanılmıştır.
- Batı Akımları: Şimdi de seçeneklerdeki akımlara göz atalım ve hangilerinin Tanzimat'ın bu misyonuyla örtüştüğünü değerlendirelim:
- A) Sembolizm ve Parnasizm: Sembolizm, daha çok bireysel duyarlılıkları ve imgeleri ön plana çıkarır. Parnasizm ise şiirde biçim mükemmelliğini hedefler. Bu iki akım, doğrudan toplumu eğitme misyonuyla ilgili değildir.
- B) Romantizm ve Realizm: Romantizm, duygusal ve coşkulu anlatımıyla düşünceleri etkili bir şekilde yayma potansiyeline sahiptir. Realizm ise toplumsal gerçekleri olduğu gibi yansıtarak sorunlara dikkat çekmeyi amaçlar. Bu iki akımın birleşimi, Tanzimat edebiyatının toplumu eğitme misyonuyla örtüşmektedir. Romantizm duygusal bir zemin hazırlarken, Realizm toplumsal sorunları somut bir şekilde ele alır.
- C) Sürrealizm ve Fütürizm: Sürrealizm, bilinçaltını ve rüyaları konu edinir; Fütürizm ise modernleşme ve hıza odaklanır. Bu akımlar, Tanzimat'ın toplumu eğitme misyonundan uzaktır.
- D) Natüralizm ve Egzistansiyalizm: Natüralizm, determinizmi ve bilimsel yöntemleri edebiyata taşır; Egzistansiyalizm ise varoluşsal sorgulamaları ele alır. Bu akımlar da doğrudan Tanzimat'ın misyonuyla ilgili değildir.
- E) Klasisizm ve Empresyonizm: Klasisizm, akıl ve sağduyuya dayanır; Empresyonizm ise izlenimleri ön plana çıkarır. Bu akımlar da Tanzimat'ın toplumu eğitme misyonuyla doğrudan bağlantılı değildir.
Görüldüğü gibi, Romantizm'in duygusal anlatımı ve Realizm'in toplumsal gerçekleri ele alması, Tanzimat edebiyatının toplumu eğitme misyonuyla en doğrudan ilişki kurulabilecek akımlardır. Romantizm, duygusal bir etki yaratarak okuyucunun ilgisini çekerken, Realizm toplumsal sorunları açıkça ortaya koyarak farkındalık yaratır.
Cevap B seçeneğidir.
