Bu ders notu, sözcükte anlam olayları konusunu kapsamaktadır. Temel olarak gerçek anlam, mecaz anlam, terim anlam, eş anlamlılık, zıt anlamlılık, eş seslilik (sesteşlik), yakın anlamlılık, genel ve özel anlam, somut ve soyut anlam, nicel ve nitel anlam konularına odaklanacağız.
Bir sözcüğün akla gelen ilk anlamı gerçek anlamdır. Mecaz anlam, gerçek anlamından uzaklaşarak kazandığı yeni anlamdır. Terim anlam ise bir bilim, sanat ya da meslek dalıyla ilgili özel anlamdır.
⚠️ Dikkat: Bir sözcüğün birden fazla mecaz anlamı olabilir.
Yazılışları farklı, anlamları aynı olan sözcüklerdir. Bu sözcükler birbirlerinin yerine kullanılabilirler.
💡 İpucu: Cümledeki anlamı kontrol ederek doğru eş anlamlıyı seçin.
Anlamca birbirinin karşıtı olan sözcüklerdir. Bir sözcüğün olumsuzu, o sözcüğün zıttı değildir.
⚠️ Dikkat: "Gelmek" fiilinin zıttı "gitmek"tir, "gelmemek" değildir.
Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan sözcüklerdir.
💡 İpucu: Cümledeki kullanımına dikkat ederek hangi anlamda kullanıldığına karar verin.
Anlamları birbirine çok yakın olan, ancak tam olarak aynı olmayan sözcüklerdir. Bu sözcükler birbirlerinin yerine kullanıldığında cümlede ufak anlam farklılıkları yaratabilirler.
Bir sözcüğün kapsamının geniş veya dar olmasına göre belirlenir. Genel anlamlı sözcükler daha geniş bir kavramı ifade ederken, özel anlamlı sözcükler daha dar bir kavramı ifade eder.
Beş duyu organımızla algılayabildiğimiz kavramları ifade eden sözcükler somut anlamlıdır. Beş duyu organımızla algılayamadığımız kavramları ifade eden sözcükler ise soyut anlamlıdır.
Sayılabilen, ölçülebilen şeyleri ifade eden sözcükler nicel anlamlıdır. Sayılamayan, ölçülemeyen, bir şeyin nasıl olduğunu belirten sözcükler ise nitel anlamlıdır.
