Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek anlamdan mecaz anlama geçiş (yan anlam) söz konusudur?
- A) Çocuğun elindeki dondurma eridi.
- B) Bu sözlerim karşısında bütün direnci eridi.
- C) Buzdolabı bozulunca yiyecekler eridi.
- D) Güneş çıkınca karlar erimeye başladı.
Çözüm:
💡 Bu soruda "erimek" fiilinin hangi kullanımında somut bir durumdan (gerçek anlam) soyut bir duruma (mecaz anlam) geçiş olduğunu bulmamız gerekiyor.
- ➡️ 1. Adım: Seçenekleri tek tek inceleyelim. "Erimek" fiili genellikle katı bir maddenin sıvı hale geçmesi anlamında kullanılır (gerçek anlam).
- ➡️ 2. Adım: A seçeneğinde "dondurmanın erimesi", C seçeneğinde "yiyeceklerin erimesi", D seçeneğinde "karların erimesi" hep bu gerçek (temel) anlamdadır.
- ➡️ 3. Adım: B seçeneğinde ise "direncin erimesi" söz konusudur. Burada somut bir erime olayı yoktur. Kişinin kararlılığının, dayanma gücünün azalması, yok olması anlatılmaktadır.
- ➡️ 4. Adım: Somut bir fiilin (erimek) soyut bir kavramı (direnç) anlatmak için kullanılması, gerçek anlamdan mecaz anlama bir geçiş, yani yan anlam oluşturur.
✅ Sonuç: Doğru cevap B seçeneğidir.