Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek anlamdan yan anlama geçiş (yakıştırma) vardır?
- A) Soğuk havada dışarı çıkmamalısın.
- B) Çocuğun soğuk davranışları herkesi üzdü.
- C) Buzdolabındaki su çok soğuktu.
- D) Rüzgarın soğuğunu hissettik.
Çözüm:
💡 Yan anlam, bir sözcüğün gerçek anlamına bağlı olarak zamanla kazandığı ikinci, mecaz olmayan anlamdır. Burada "soğuk" sözcüğünün anlam geçişini inceleyelim.
- ➡️ Adım 1: "Soğuk" sözcüğünün gerçek (temel) anlamı, "ısısı düşük olan, sıcak karşıtı"dır. A, C ve D seçeneklerinde sözcük bu gerçek anlamıyla kullanılmıştır.
- ➡️ Adım 2: B seçenekte ise "soğuk davranışlar" ifadesi, bir insanın duygusal durumunu anlatmak için kullanılmıştır. Isı ile ilgili bir sözcük, bir davranış biçimini tarif etmek üzere yakıştırma yoluyla yan anlam kazanmıştır.
✅ Sonuç: Doğru cevap B seçeneğidir.
