Çözünürlük dengesi (KÇÇ) konu anlatımı AYT Test 1

Ag₂CrO₄'ün Kçç değeri 1,1×10⁻¹²'dir. 0,01 M AgNO₃ çözeltisindeki çözünürlüğü kaç mol/L'dir?

A) 1,1×10⁻⁸
B) 2,2×10⁻⁸
C) 1,1×10⁻¹⁰
D) 2,2×10⁻¹⁰

Merhaba sevgili öğrenciler, bu soruyu adım adım ve anlaşılır bir şekilde çözelim.

Öncelikle, gümüş kromatın (Ag₂CrO₄) çözünme dengesini ve Kçç ifadesini yazalım:

• Ag₂CrO₄(k) ⇌ 2Ag⁺(aq) + CrO₄²⁻(aq)
• Kçç = [Ag⁺]²[CrO₄²⁻]

Şimdi de soruda verilen bilgileri kullanarak çözünürlüğü hesaplayalım. Ortak iyon etkisi burada önemli bir rol oynayacak. Ortamda zaten bulunan Ag⁺ iyonları, Ag₂CrO₄'ün çözünürlüğünü azaltacaktır.

• AgNO₃ çözeltisi 0,01 M olduğundan, ortamda zaten 0,01 M Ag⁺ iyonu bulunmaktadır.
• Ag₂CrO₄'ün çözünürlüğüne 's' diyelim. Bu durumda, çözeltideki Ag⁺ konsantrasyonu (0,01 + 2s) olurken, CrO₄²⁻ konsantrasyonu 's' olacaktır.

Kçç ifadesini bu bilgilerle güncelleyelim:

• Kçç = [Ag⁺]²[CrO₄²⁻] = (0,01 + 2s)²(s) = 1,1 × 10⁻¹²

's' değeri çok küçük olduğundan (Kçç değeri de küçük olduğuna göre), 2s terimini 0,01'in yanında ihmal edebiliriz. Bu durumda:

• (0,01)²(s) = 1,1 × 10⁻¹²
• s = (1,1 × 10⁻¹²) / (0,01)²
• s = (1,1 × 10⁻¹²) / (1 × 10⁻⁴)
• s = 1,1 × 10⁻⁸ mol/L

Bu durumda Ag₂CrO₄'ün 0,01 M AgNO₃ çözeltisindeki çözünürlüğü 1,1 × 10⁻⁸ mol/L'dir.

Cevap A seçeneğidir.