Bir balonun içindeki hava, balonun ağzı açıldığında dışarı çıkarak balonun hareket etmesine neden olur. Bu olayla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Balonun hareketi sürtünme kuvveti ile açıklanır.
B) Balon, içindeki hava moleküllerinin balon duvarına uyguladığı etki kuvveti nedeniyle hareket eder.
C) Balonun hareketi, dışarı çıkan havanın balona uyguladığı tepki kuvveti ile açıklanır.
D) Balonun hareketi yerçekimi kuvveti ile açıklanır.
Merhaba sevgili öğrenciler! Bu soruyu adım adım birlikte inceleyelim ve doğru cevabı bulalım. Unutmayın, her soru yeni bir şeyler öğrenmek için bir fırsattır!
Öncelikle soruyu dikkatlice okuyalım: Bir balonun içindeki hava dışarı çıktığında balonun hareket etmesi hangi fiziksel ilkeyle açıklanır?
Şimdi şıkları tek tek inceleyelim:
- A) Balonun hareketi sürtünme kuvveti ile açıklanır.
- Sürtünme kuvveti, hareket eden cisimlerin yüzeylerle teması sonucu ortaya çıkar. Balonun hareketinde temel etken sürtünme değil, havanın itme kuvvetidir. Bu yüzden bu şık doğru değil.
- B) Balon, içindeki hava moleküllerinin balon duvarına uyguladığı etki kuvveti nedeniyle hareket eder.
- Hava molekülleri balonun her yerine eşit şekilde basınç uygular. Balonun hareketi için bu basıncın dengesizleşmesi gerekir. Hava dışarı çıktığında bu denge bozulur ve hareket başlar. Ancak bu hareketin direkt nedeni balonun içindeki basınç değil, dışarı çıkan havanın tepkisidir.
- C) Balonun hareketi, dışarı çıkan havanın balona uyguladığı tepki kuvveti ile açıklanır.
- İşte bu doğru şık! Newton'ın üçüncü hareket yasası (etki-tepki prensibi) burada devreye giriyor. Hava balondan dışarı doğru itilirken, aynı büyüklükte ve zıt yönde bir tepki kuvveti balona uygulanır. Bu tepki kuvveti de balonu hareket ettirir. Harika bir örnek değil mi?
- D) Balonun hareketi yerçekimi kuvveti ile açıklanır.
- Yerçekimi kuvveti balonu aşağı doğru çeker. Balonun hareketini sağlayan temel kuvvet bu değildir.
Gördüğünüz gibi, balonun hareketi Newton'ın etki-tepki yasası ile açıklanır. Balondan çıkan hava bir etki oluşturur ve bu etkiye karşılık balon da zıt yönde bir tepki kuvvetiyle hareket eder.
Cevap C seçeneğidir.
