Soru:
Stoma açılıp kapanmasını etkileyen çevresel faktörler nelerdir? Bu faktörlerin mekanizmayı nasıl etkilediğini listeleyiniz.
Çözüm:
💡 Stoma hareketleri, dış ortam koşullarına göre düzenlenir. Başlıca faktörler ve etkileri:
- ➡️ **Işık**: Guard hücrelerde fotosentezi ve proton pompasını uyararak stomanın **açılmasını** sağlar.
- ➡️ **Karbondioksit (\(CO_2\)) Konsantrasyonu**: Yaprak içi \(CO_2\) seviyesi düşükse stoma açılır, yüksekse kapanır.
- ➡️ **Sıcaklık**: Aşırı sıcaklık, su kaybını artırdığı için stoma kapanmasına neden olabilir.
- ➡️ **Nem**: Düşük nem oranı, transpirasyonu hızlandırdığı için stomaların kapanmasına yol açar.
✅ Sonuç: Işık, \(CO_2\), sıcaklık ve nem gibi faktörler, stoma açıklığını doğrudan etkileyerek bitkinin gaz alışverişi ve su dengesini kontrol eder.